Pałacowy zespół służył opatom z pobliskiego klasztoru cysterskiego. Najstarsze fragmenty rezydencji pamiętają XV stulecie, potem miały miejsce liczne przebudowy i rozbudowy. W XVII wieku powstał tzw. nowy pałac, który ostateczną formę zyskał w latach 1754-1756. Prace przeprowadzono według projektu architekta Efraima Szragera, późniejszego prekursora architektury klasycystycznej. Zleceniodawcą przebudowy był zasłużony opat Jacek Rybiński.
Rokokowy pałac w gotyckim sąsiedztwie
Budynek zyskał lekkie rokokowe formy. W wystroju pałacowej elewacji zobaczyć można płytki ryzalit, duże płaszczyzny okien oraz finezyjne dekoracje z pilastrami, płycinami i popularnym wówczas motywem rocaille.
W pałacowych wnętrzach zachowały się stiukowe dekoracje, drewniane boazerie oraz kominek z białego marmuru.
Nowy pałac do dzisiaj ciekawie kontrastuje z gotycką bryłą poklasztornego kościoła.
Po śmierci Jacka Rybińskiego (1782) w pałacu mieszkali opaci mianowani przez króla pruskiego: Karol i potem Józef Hohenzollern. Po śmierci ostatniego opata pałac nie był zagospodarowany, dopiero od 1869 roku w budynku mieszkała Maria Hohenzollern, kuzynka pruskiego monarchy.
W 1927 roku w zabytkowym pałacu udostępniono ekspozycje muzealne. Placówka działała pod nazwą Staatliche Landesmuseum für Danziger Geschichte, jej działalność nawiązywała do dziejów Gdańska i okolic. Pod koniec drugiej wojny światowej rokokowy pałac spłonął, na szczęście kilkanaście lat później zabytek odbudowano.
Pałac Opatów Oliwskich – oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku
Pałac ponownie służy w roli muzeum, od pewnego czasu jako Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. Prezentowane wewnątrz eksponaty obejmują ok. 300 dzieł z nurtu powojennej sztuki: obrazy, rzeźby, tkaniny artystyczne. Pewien akcent położono na sztukę Pomorza. Warto więcej uwagi poświęcic dziełom Jana Cybisa, Marii Jaremy, Tadeusza Kantora, Andrzeja Wróblewskiego i wielu innych uznawanych artystów.
Zobacz też – Kredyt przez Internet czy w banku? Poznaj wady i zalety tych rozwiązań
Pałac efektownie prezentuje się od strony południowej, wraz z francuską częścią oliwskiego parku tworzy niezwykłej urody kompozycję architektoniczno-przyrodniczą.
