InfoGdańsk

Przez kilka kolejnych tygodni odbywać się będą cykliczne spotkania, których tematyka obejmie rozwój Młodego Miasta oraz Polskiego Haka – obszarów o wielkim potencjale i znaczeniu w przyszłym funkcjonowaniu Gdańska.

Z propozycją społecznych rozmów wyszedł Architekt Miasta Gdańska prof. dr hab. Piotr Lorens, w temat zaangażowało się też Stowarzyszenie Inicjatywa Miasto. Natomiast w debacie inaugurującej proces społecznego dialogu udział wzięły osoby ciekawie zapisane w kulturze i przestrzeni nadmotławskiego miasta.

Młode Miasto w Gdańsku – obszar o wielkim potencjale rozwoju

Temat zabudowy Młodego Miasta po raz pierwszy zaistniał prawie trzydzieści lat temu, gdy tereny z wygaszaną produkcją stoczniową skojarzono z przyszłymi kierunkami rozwoju Gdańska. W kolejnych latach zbyt wiele jednak się nie działo, ubyło za to sporo budynków o znaczącej wartości historycznej, przepadła między innymi willa dyrektora, stołówka, modelarnia i rurownia.

Dopiero od niedawna konkretyzują się inwestycyjne koncepcje poszczególnych podmiotów, dlatego temat budowy nowej dzielnicy warto z uwzględnieniem wielu wątków i aspektów omawiać. Przykładów kiepskiej urbanistyki na terenie Gdańska przecież nie brakuje.

Działalność Stoczni Gdańskiej przeniosła się na obszar pobliskiej wyspy Ostrów, zwolnione tereny intrygują bliskością gdańskiego Śródmieścia, dostępem do atrakcyjnych szlaków wodnych i… fascynującą historią, która jest czynnikiem trudno mierzalnym, nieco też lekceważonym, za to bez wątpienia zwiększającym atrakcyjność okolicy.

Krótki szkic historii Młodego Miasta

Obecne inwestycje będą kolejną próbą rozwoju tkanki miejskiej na tym terenie, wcześniejsze przymiarki rozpoczęły się… prawie 700 lat temu. Z inicjatywy administracji Zakonu Krzyżackiego na przylegających do zachodniego brzegu Wisły terenach powstało Jungstadt (Młode Miasto), osada otrzymała prawa miejskie w 1380 roku. Młode Miasto miało stać się konkurencją i ograniczeniem dla rosnących w siłę starszych gdańskich ośrodków miejskich. Przyzwyczajonych do posłuchu Krzyżaków szczególnie niepokoiły coraz większe aspiracje patrycjatu Prawego Miasta.

Zobacz też – Rynek pracy z GoWork.pl

Młode Miasto cieszyło się wielkim poparciem zakonnej administracji, mimo to jego rozwój był powolny i nie zakłócił działania starszego ośrodka portowo-handlowego. W XV stuleciu na terenie osady naliczono zaledwie 250 zabudowanych parcel, zamieszkanych przez ok. 2 tys. osób. W porównaniu do tętniącego portowym życiem Prawego Miasta – popierana przez Krzyżaków osada znaczyła niewiele.

W 1454 roku krzyżackie panowanie w Gdańsku dobiegło końca, rok później za przyzwoleniem króla Kazimierza Jagiellończyka Młode Miasto utraciło prawa miejskie i wkrótce potem zostało dosłownie zlikwidowane.

Prawdopodobnie nie powiedzie się próba wpisu postoczniowych terernów na listę UNESCO, dlatego rozmowy o kształcie tej okolicy nabierają szczególnego znaczenia. Przed inwestorami trudne zadanie połączenia dziedzictwa historycznego ze współczesnością Autor Dawid Linkowski.

W kolejnych stuleciach podmokłe tereny bardziej kojarzyły się z północnym przedpolem potężnych fortyfikacji gdańskich. Od połowy XIX wieku na tych obszarach rozwijała się działalność produkcyjna – w Stoczniach Królewskiej, potem Cesarskiej oraz Schichaua budowano coraz większe statki i okręty.

Po politycznych zawirowaniach z tych organizmów stoczniowych powstała Stocznia Gdańska, która w latach powojennych zaskoczyła zdumiewającą dynamiką rozwoju, a potem stała się doskonale kojarzoną przestrzenią antytotalitarnego sprzeciwu.

O tej tematyce ciekawie opowiada Szlak Solidarności, natomiast do czasów XIX-wiecznego rozkwitu przenosi Szlak Stoczni Cesarskiej.

Budowa wielkich jednostek ustała na tych terenach pod koniec ubiegłego stulecia, nieśmiało formułowane wówczas koncepcje zakładały budowę nowoczesnej dzielnicy o handlowo-usługowym przeznaczeniu. Na realizację tych planów przyszło długo czekać, może i dobrze – bo przez tych kilka dekad jakby opadła ślepa fascynacja indywidualną motoryzacją, znacząco zmieniły się też trendy nowocześnie pojmowanej urbanistyki.

Dokładna lokalizacja Młodego Miasta była w ostatnich latach przedmiotem wielu dociekań i dyskusji, obecnie wskazywane są okolice ulic Robotniczej i Jaracza. W 2013 roku we wskazanym obszarze archeologowie znaleźli pozostałości drewnianej zabudowy z I poł. XV wieku, znaleziska zostały powiązane z pewnym sensie zaginionym Młodym Miastem.

Budowa nowej dzielnicy otwiera więc też perspektywę szeroko zakrojonych badań archeologicznych i być może wyjaśnienia kilku tajemnic z przeszłości nadmotławskiego miasta…

Młode Miasto – plany rozwoju

Obecną nazwą „Młode Miasto” obejmuje się obszar znacznie wykraczający poza XIV-wieczną osadę, w ten sposób ogólnie określa się postoczniowe tereny i przestrzenie.

Atrakcyjnie położone obszary należą do kilku inwestorów o sporym doświadczeniu i dorobku w realizacji inwestycji deweloperskich.

Grupa Cavatina od 2018 roku prowadzi prace w okolicy ulic Jaracza i Nowomiejskiej.

Z inicjatywy RWS Investment Group wyrósł biurowiec Eternum, natomiast dwie firmy Euro Styl oraz Torus zapowiadają wspólną realizację inwestycji DOKI – zatem budowę ponad tysiąca mieszkań i lokali usługowych oraz 37 tys. m² powierzchni biurowych.

Ciekawe plany zapowiada też spółka Stocznia Cesarska Development oraz Shipyard City Gdansk.

W umownej przestrzeni Młodego Miasta funkcjonuje Europejskie Centrum Solidarności, które w zauważalny sposób ożywiło postoczniowe tereny. Pod koniec października nastąpiło otwarcie NOMUS – Nowego Muzeum Sztuki – jednej z największych takich placówek w Polsce. Od dłuższego już czasu imprezowym życiem tętnią okolice Klubu B90 i pobliskiej ulicy Elektryków.

Planów ożywienia tych terenów zatem nie brakuje, historycznych i przyciągających uwagę obiektów też sporo, zatem może faktycznie jesteśmy świadkami narodzin nowej, pod wieloma względami atrakcyjnej i wyjątkowo ciekawej dzielnicy Gdańska.

Oczekiwania wobec przyszłego Młodego Miasta są rzeczywiście spore, stąd tak wiele analiz i dyskusji dotyczących przyszłości tego fragmentu gdańskiej przestrzeni.

Plany zakładają budowę dzielnicy wiążącej funkcje handlowe, usługowe, rozrywkowe i mieszkalne. Każdy ze wspomnianych wyżej podmiotów będzie prowadzić prace według własnych planów i koncepcji, oby ich połączenie wzbogaciło miasto o urbanistyczną wizytówkę na miarę XXI wieku.

Obszar Młodego Miasta cieszy się więc coraz większym zainteresowaniem turystów i inwestorów, w tym miejscu informacje o sprzedaży i wynajmie mieszkań w Gdańsku.

Dialog społeczny dotyczący Młodego Miasta w Gdańsku

Rozmowy i dyskusje na temat rozwoju Młodego Miasta są więc potrzebne, zwłaszcza że pojęcie miejskiej nowoczesności i funkcjonalności w ostatnich latach bardzo się zmieniło, być może nie wszystkie zaangażowane w temat strony są tego świadome.

Spotkania odbywać się będą w każdy czwartek w Auli I Liceum Ogólnokształcącego (Wały Piastowskie 6, 80-855 Gdańsk) o godz. 17.00.

Zakończenie cyklu nastąpi 9 grudnia, gdy Stowarzyszenie Inicjatywa Miasto wspólnie z Biurem Architekta Gdańska publicznie zaprezentują wyniki warsztatów.