Ten pałacowy w formie budynek powstał w latach 1564-1568. Całkowitej pewności nie ma, ale uznaje się, że przy budowie wielkiego obiektu zaangażowani byli mistrzowie Regnier z Amsterdamu i Hans Kramer z Drezna. Wcześniej w pobliżu funkcjonowała brama Kogi, jednak w XVI wieku nie spełniała już zadań obronnych, a jej surowy wygląd raził poczucie estetyki bogatego patrycjatu, dlatego bramę rozebrano.
Królewska kwatera w Bramie Zielonej
Krótko po zakończeniu prac budowlanych budynek przeznaczono na potrzeby kwaterunkowe polskich królów, jednak żaden monarcha nie zaryzykował noclegu w tym miejscu. Przeszkadzały zapewne zapachy i hałasy portowego otoczenia, królom rzeczywiście należały się bardziej wyszukane kwatery. Nie bez znaczenia też pewnie było działanie miejskiej wagi, zainstalowanej w bramnym przyziemiu.
Brama została zbudowana z nietypowych rozmiarowo cegieł, które w roli balastu były do Gdańska przywożone przez statki holenderskie. Gdańsk uchodził za miasto bardzo bogate, nie przeszkadzało to mieszczanom w wykorzystywaniu darmowego materiału budowlanego. Nazwa bramy nawiązuje do pobliskiego Mostu Zielonego, który ze względu na wszechobecną wilgoć miał być pokryty mchami i porostami.
Początkowo w opisywanym budynku funkcjonowały tylko trzy przeloty bramne, nad każdym z obu stron umieszczono herby, razem układały się w popularny w Gdańsku motyw triady heraldycznej. Warto też zwrócić uwagę na towarzyszące herbom tzw. trzymacze heraldyczne. Przy herbie Polski anioły, gdański znak przytrzymują lwy, a emblemat Prus Królewskich jednorożce. Czwarty przelot przebito dopiero w 1883 roku, nad przejściem zamieszczony został herb pruskich Hohenzollernów, w roli trzymaczy wystąpili osiłkowaci herkulesi z maczugami. Przeloty bramne są okolone rustyką, symbolicznie odwołująca się do zadań obronnych. W efektownych szczytach widać posągi, całość została nakryta wielkimi dachami.
Brama Zielona – siedziba Towarzystwa Przyrodniczego
Wewnątrz (na pierwszym piętrze) znajduje się wielka sala, służyła niegdyś do organizacji wystawnych przyjęć, biesiad i przedstawień teatralnych.
W latach 1747-1845 w bramie urzędowało Towarzystwo Przyrodnicze, w szeregach tej organizacji udzielali się np. Daniel Gralath czy Jakub Teodor Klein, naukowi pionierzy o światowym wymiarze zasług.
Pod koniec II wojny światowej zabytek został nadwątlony pożarem i następnie dość pobieżnie odbudowany. Po kilkudziesięciu latach techniczny stan obiektu był zatrważający, na szczęście gruntowna renowacja oddaliła widmo budowlanej katastrofy.
Zobacz też – Kredyt przez Internet czy w banku? Poznaj wady i zalety tych rozwiązań
Obecnie w zabytku prezentowane są czasowe wystawy Muzeum Narodowego w Gdańsku, przez dość długi czas urzędował tu również Lech Wałęsa.
