InfoGdańsk

Wzbudzają podziw i ciekawość. W Narodowym Muzeum Morskim zobaczyć można unikatową prezentację pojazdów podwodnych.

Wspomniana wystawa działa w muzealnych Spichlerzach na Ołowiance i stanowi jedyny w swoim rodzaju zbiór unikatowych maszyn i narzędzi do głębinowych badań, skonstruowanych przez Polaków w okresie Polski Ludowej i w pierwszych latach po jej zakończeniu.

Z użyciem pojazdów o wdzięcznych nazwach „Delfin I”, „Delfin II”, „Grześ”, „Manta” czy „Koral” polscy nurkowie odkrywali fascynujący świat pod powierzchnią mórz i oceanów. Unikatowy sprzęt służył do wykonywania przeglądów dna i dokonywania pomiarów, kontroli narzędzi do połowów ryb, a także do robienia zdjęć i filmów podwodnych.

Podwodny świat w Narodowym Muzeum Morskim

Morza i oceany zajmują 71% powierzchni kuli ziemskiej, z tego między innymi powodu nurkowanie towarzyszy ludzkości od początku jej istnienia. Pod powierzchnią wody zdobywano pożywienie, poławiano perły, odkrywano zatopione skarby, naprawiano albo zatapiano statki, czy też po prostu zaspokajano chęć poznania.

Zainteresowanie podwodnym światem przyciągnęło też Polaków, którzy w celach badawczych nurkowali już w XIX wieku.

Produkcję sprzętu nurkowego rozpoczęto w Polsce w latach sześćdziesiątych XX wieku., wcześniej używano wyposażenia kupowanego w Europie Zachodniej. Ze względu na brak funduszy kupno zagranicznych i wyspecjalizowanych pojazdów podwodnych nie było możliwe. Jednak jak wiadomo – „Polak potrafi” i dzięki inicjatywie, pasji i pomysłowości nurków-konstruktorów, mimo problemów z dostępem do materiałów i technologii, wiele znakomitych pojazdów powstało w kraju. Prezentowane na muzealnej wystawie powstały w latach 1972 – 1993.

Niezwykłe pojazdy w Narodowym Muzeum Morskim

W Spichlerzach na Ołowiance podziwiać między innymi można statek głębinowy „Grześ”, zbudowany w latach 1979-1980 przez pracowników Zakładu Technologii Okrętów Politechniki Gdańskiej według projektu profesora Lecha Rowińskiego i pod kierownictwem profesora Jerzego Doerffera.

Kolejnym unikatowym obiektem jest akwaplan „Manta-2” – holowany pojazd podwodny dla jednego płetwonurka, skonstruowany w 1973 roku przez studentów Politechniki Gdańskiej – członków Gdańskiego Klubu Płetwonurków „Rekin”. Swoim kształtem przypomina samolot z deltowymi skrzydłami i opływką ze szkła akrylowego, zakrywającą głowę i część tułowia nurka.

Wśród eksponatów znajduje się również bezzałogowy, zdalnie sterowany pojazd głębinowy „Koral AT” z 1993 roku, zbudowany przez zespół naukowców z Katedry Techniki Głębinowej Politechniki Gdańskiej pod kierownictwem profesora Lecha Rowińskiego. To prototyp pojazdu do inspekcji podwodnej infrastruktury technicznej, badań biologii morza, dna morskiego, archeologii podwodnej, rozpoznawania zagrożeń dla środowiska przyrodniczego oraz do celów wojskowych.

Delfin II – żółta łódź podwodna

Niewątpliwą perełką kolekcji jest „Delfin II” – pojazd podwodny skonstruowanyw1973 roku przez Antoniego Dębskiego, polskiego nurka i mechanika okrętowego. „Delfin II” służył do obserwacji narzędzi połowowych.

Narodowe Muzeum Morskiego w Gdańsku w 2021 roku odkupiło obiekt od prywatnego właściciela. Było to możliwe dzięki dotacji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wysokości 95 tys. złotych. Skorodowany pojazd w trakcie procesu konserwacji oczyszczono i wypiaskowano, dokonano wymiany uszkodzonych elementów, a także przywrócono jego oryginalny, żółty kolor. Konserwację obiektu wsparła firma JOTUN w ramach akcji „Chronimy przed czasem”.

Zobacz więcej – Batyplan „Delfin II” w Narodowym Muzeum Morskim

Uzupełnieniem wystawy „W toni…” jest prezentacja przykładów podwodnych prac naukowych, prowadzonych w latach 1954 – 1993 przy pomocy specjalistycznego sprzętu oraz powstałych w tym czasie pojazdów podwodnych rodzimej konstrukcji.

Wystawie towarzyszy nowoczesna oprawa multimedialna oraz katalog.

Zobacz też – Szafa pancerna na broń: Przegląd najlepszych modeli dostępnych na rynku i ich kluczowych cech

Wystawę można podziwiać w Spichlerzach na Ołowiance w Gdańsku do 03.03.2024 r.