InfoGdańsk

„Sołdek” obchodzi 75. urodziny! Wejdź na pokład za złotówkę, zabierz na pamiątkę rudę żelaza!

Taka okazja może już się nie powtórzyć. 75. rocznica wodowania „Sołdka” będzie wyjątkową szansą na zwiedzanie zabytkowego rudowęglowca, w trakcie którego zobaczyć można wnętrza muzealnego statku, zrozumieć kontekst polityczny, społeczny i gospodarczy w jakim został zbudowany oraz zgłębić historię polskiej techniki okrętowej.

W niedzielę, 5 listopada, czyli w przeddzień rocznicy historycznego wodowania, wstęp na pokład statku-muzeum będzie kosztował symboliczną złotówkę.

Wodowanie „Sołdka”

Dzień 6 listopada 1948 roku przyniósł uroczyste i podniosłe wydarzenie zarówno dla załogi Stoczni Gdańskiej, jak i dla wszystkich osób związanych z polskim przemysłem okrętowym oraz mieszkańców Gdańska. Tak uroczystość wodowania rudowęglowca opisuje dr Elżbieta Wróblewska, autorka biografii Stanisława Sołdka:

„W tym dniu bramy Stoczni Gdańskiej zostały otwarte dla społeczeństwa. Oczy ludzi zwrócone były na pochylnię, na której stał statek z wymalowanym na burcie nazwiskiem przodującego trasera. Pochylnię otoczył tłum robotników oraz delegacje chłopów. W uroczystości uczestniczyło wiele grup młodzieży szkolnej”.

Uroczystość wodowania rudowęglowca. Stanisław Sołdek wraz z żoną Heleną – matką chrzestną wodowanej jednostki. Źródło: Narodowe Muzeum Morskie.

Uroczystość wodowania była wyjątkowa. Patron statku, Stanisław Sołdek złożył ślubowanie, którego w skupieniu wysłuchali zgromadzeni goście:

Orkiestra odegrała hymn narodowy, a na trybunie nieopodal statku stanęła matka chrzestna – Helena Sołdek, trzymając w ręku zawieszoną na długiej linie butelkę szampana:

„Sołdek” na służbie

W pierwszy rejs „Sołdek” wypłynął jesienią 1949 roku. Jednostka udała się do Szczecina, gdzie 25 października 1949 r. odbyło się uroczyste podniesienie bandery. Następnie rudowęglowiec wyruszył w podróż z transportem węgla do belgijskiej Gandawy.

Przez kolejne 31 lat parowiec pływał po morzach, odgrywając ważną rolę w międzynarodowym handlu. W ciągu tego okresu odbył dokładnie 1479 podróży morskich, przewożąc węgiel i rudę żelaza do Danii, Niemiec, Belgii i Szwecji. Zawinął do ponad 60 różnych portów na całym świecie, świadcząc o swojej wszechstronności i użyteczności. Całkowita ilość przewiezionego ładunku to imponujące ponad 3,5 miliona ton węgla i rudy żelaza.

W grudniu 1980 roku rudowęglowiec został wycofany z eksploatacji, a w kwietniu 1981 roku przekazany do (ówczesnego) Centralnego Muzeum Morskiego. Po remoncie generalnym i adaptacji, w 1985 roku „Sołdek” przekształcony został w statek – muzeum. Narodowe Muzeum Morskie, jako jego armator od lat podejmuje wysiłki, aby gdańska ikona pozostawała w doskonałej kondycji dla przyszłych pokoleń. Mimo, że statek nie jest już wykorzystywany do celów żeglugowych, wciąż musi spełniać odpowiednie normy bezpieczeństwa. Dla zachowania swojego statusu atrakcji dla mieszkańców Gdańska i turystów, „Sołdek” przechodzi regularne przeglądy techniczne zarówno na wodzie, jak i w dokach.

„Sołdek” jako statek-muzeum

„Sołdek” jest niezwykle popularny wśród turystów. W samym tylko 2022 roku na jego pokład weszło niemal 80 tysięcy osób, a frekwencja w pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku przekroczyła już 72 tysiące.

Na atrakcyjność rudowęglowca wpływa niewątpliwe nowa wystawa stała pt. „Sołdek i jego czasy”, mieszcząca się w wyremontowanych ładowniach nr 3 i 4. Goście, podnosząc dawne słuchawki telefoniczne, mogą wysłuchać opowieści o losach statku. Siadając w małej salce kinowej i oglądając historyczne filmy dokumentalne, dowiadują się, jak polski przemysł okrętowy odradzał się po wojnie. Przyglądając się archiwalnym zdjęciom, poznają charakterystykę pracy spawaczy, niterów i traserów.

Elementy konstrukcji „Sołdka” zostały uwydatnione poprzez odpowiednie podświetlenie wnętrza. Dodatkowo, zastosowano ścieżki dźwiękowe z odgłosami morza, maszyny parowej i pracy stoczni, co tworzy niezwykły klimat. Statek-muzeum „Sołdek” zajmuje dziś szczególne miejsce w krajobrazie Gdańska, będąc ważnym punktem na mapie turystycznej miasta i stałym elementem krajobrazu nabrzeża wyspy Ołowianki.

Zobacz „Sołdka” z bliska

Każdy, kto 5 listopada wybierze się na „Sołdka” będzie mógł zabrać ze sobą odrobinę jego historycznego ładunku w postaci rudy żelaza, co stanowić będzie oryginalną pamiątkę po wizycie na pokładzie legendy polskiej żeglugi handlowej.