Ciekawe informacje nadeszły z Narodowego Muzeum Morskiego, placówka wzbogaciła się o kolekcję 36 modeli statków ilustrujących spektakularny rozwój polskiego budownictwa okrętowego w latach 1963-2002.
Wspomniane modele dotyczą jednostek budowanych w Stoczni im. Komuny Paryskiej, od 1991 roku działającej jako Stocznia Gdynia S.A.
Zazwyczaj powojenna budowa statków kojarzona jest z najbardziej znaną Stocznią Gdańską, w rzeczywistości produkcja okrętowa odbywała się również w Gdyni, Szczecinie, Ustce, czy też w wielu mniejszych stoczniach rzecznych.
36 modeli statków zbudowanych w Stoczni im. Komuny Paryskiej i Stoczni Gdynia
Zakupiony zbiór modeli prezentuje praktycznie wszystkie ważniejsze typy budowane w stoczni gdyńskiej we wskazanym okresie.
– Znajdują się w nim pomniejszone, wierne kopie praktycznie wszystkich ważniejszych typów jednostek pływających, jakie budowano we wspomnianym okresie w Gdyni. Są to przede wszystkim zbiornikowce przystosowane do transportu ropy naftowej, chemikaliów lub skroplonego gazu, drobnicowce, masowce, trawlery-przetwórnie, trawlery-zamrażalnie, a także samochodowce Ro-Ro, kontenerowce, czy też budowane już na początku XXI w. uniwersalne wielozadaniowce. – mówi dr Jan Tymiński z Działu Historii Budownictwa Okrętowego NMM.
W kolekcji między innymi zbiornikowce typu B-557, masowiec B-541 „Rio Purus”, samochodowiec „Hual Transporter” oraz statki wielozadaniowe „Finnfighter” oraz „Westwood Rainier”.
Modele zostały wykonane w skali od 1:100 do 1:200, eksponaty powstały w nieistniejącej od dawna pracowni modelarskiej gdyńskiej stoczni. Niektóre z nich zostaną pokazane na wystawie czasowej planowanej na maj tego roku w ładowni muzealnego „Sołdka”.
Zakup muzealnej kolekcji został dofinansowany dotacją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kwocie 120 tys. zł.
Stocznia Gdynia – od motorówki do nowoczesnych zbiornikowców
Wspomniane modele dotyczą więc działania gdyńskiego ośrodka stoczniowego, którego historia rozpoczęła się wkrótce po odbudowie polskiej niepodległości wraz z rozwojem tutejszej infrastruktury portowej. Początkowo zakład działał pod nazwą Towarzystwo z Ograniczoną Poręką „Stocznia w Gdyni” i remontowano w nim kutry rybackie i niewielkie statki handlowe.
W 1931 roku w stoczni powstała pierwsza jednostka – długa na 15 metrów motorówka „Samarytanka” zbudowana na potrzeby Urzędu Morskiego.
Zaawansowane plany budowy pełnomorskiego parowca s/s „Olza” przerwał wybuch II wojny światowej.
Podczas okupacji stocznia stanowiła ważne zaplecze remontowe niemieckiej Kriegsmarine.
Od 1950 roku zakład funkcjonował jako Stocznia im. Komuny Paryskiej, od tego czasu rozwijała się produkcja okrętowa na potrzeby armatorów radzieckich, polskich i zachodnioeuropejskich
Zobacz też – Rynek pracy z GoWork.pl
Na przełomie lat 50-tych i 60-tych powstał suchy dok z możliwością budowy statków o nośności do 100 tys. ton. Potem doszła kolejna tego rodzaju konstrukcja, która uczyniła potocznie zwaną „Komunę” potentatem w dziedzinie budowy wielkich statków oceanicznych. W opisywanej stoczni powstał pierwszy polski panamax „Manifest Lipcowy”, jego wodowaniu i początkowej eksploatacji towarzyszył spory rozgłos medialny.
W „Komunie” powstały też stutysięczniki dla ZSRR – na przykład „Marszał Budionny”, którego wielki model zobaczyć można na wystawie w budynku Sali BHP.
W gdyńskiej stoczni w powojennych latach powstało ponad 600 coraz bardziej zaawansowanych technicznie jednostek, zatem zakład wpisał się w spektakularny i zadziwiający rozkwit polskiego budownictwa okrętowego.
Po transformacyjnych przemianach produkcja nadal trwała, zakład funkcjonował wtedy pod bardziej sensowną nazwą Stocznia Gdynia S.A. I między innymi budował zaawansowane technicznie tankowce o podwójnym poszyciu kadłuba.
Po nieudanych działaniach prywatyzacyjnych z pierwszej dekady XXI wieku – od 2009 roku Stocznia Gdynia pozostaje w stanie likwidacji, a na jej dawnym terenie działają inne podmioty związane z budownictwem okrętowym – między innymi Stocznia Nauta i Stocznia Crist.
