Przyroda

Niedokończony obraz Mariana Mokwy w Narodowym Muzeum Morskim

InfoGdansk
20 grudnia, 2024
Zdjęcie: Pamiątkowe zdjęcie przy obrazie przedstawicieli Narodowego Muzeum Morskiego oraz firmy Cardas True Art. Fot. Łukasz Grygiel

Zniszczony w czasie wojny, ocalony przez konserwatorów. Obraz „Bitwa pod Oliwą I – niedokończony szkic” powrócił do Gdańska

Pełnym sukcesem zakończyła się renowacja obrazu Mariana Mokwy „Bitwa pod Oliwą I – niedokończony szkic”. Dzięki pracom konserwatorskim sfinansowanym przez Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego udało się uzupełnić ubytki w podłożu i malaturze, oczyścić powierzchnię obrazu z zabrudzeń i nawarstwień, wykonać retusz oraz końcową impregnację.

„Bitwa pod Oliwą I – niedokończony szkic”. Przywracanie oryginalności obrazu

Prace konserwatorskie nad obrazem będącym własnością Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku trwały trzy miesiące. Zadanie zlecono firmie Cardas True Art z Bydgoszczy, która dysponuje zespołem wysoko wykwalifikowanych specjalistów oraz nowoczesnym zapleczem technicznym.

– Proces konserwatorski musieliśmy zacząć od początku, czyli od doprowadzenia dzieła do takiego stanu, w którym pozbawione zostanie wszelkich naleciałości. Oznaczało to usunięcie doklejonych płócien, starych kitów i przemalowań, które w znacznym stopniu zakrywały oryginał. Naszym celem było odsłonięcie wyłącznie oryginalnej substancji dzieła. Dopiero wtedy mogliśmy rozpocząć proces rekonstrukcji – oczyścić obraz, skleić go, podkleić na nowe płótno i uzupełnić wszystkie brakujące fragmenty – mówi Zofia Seyda, kierownik zespołu konserwatorów.

 

W ramach renowacji Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku otrzymało również pełne dossier obrazu.

– To obszerna księga zawierająca wszystkie zgromadzone informacje na temat dzieła. Znajdują się w niej zarówno dokumentacja konserwatorska, jak i szczegółowy opis przygotowany przez historyka sztuki, który zebrał wszystkie dostępne informacje na temat obrazu – uzupełnia Agnieszka Markowska, konserwatorka z pracowni Cardas True Art.

 

Zapomniane dzieło Marian Mokwy

Centralnym motywem dzieła jest monumentalny dziób okrętu, nakreślony przez artystę w szkicowy, konturowy sposób. Na jasnym tle kompozycji widoczna jest łódź z polską banderą, w której znajdują się marynarze i żołnierze, stanowiąca dynamiczny akcent tej morskiej sceny.

– W głębi widzimy okręt pod pełnymi żaglami. Obraz był zapewne częścią ambitnego projektu, który Marian Mokwa realizował w okresie międzywojennym, obrazującego całość dziejów Polski nad Bałtykiem w postaci cyklu „Apoteoza Polski Morskiej”. Obrazy, które go tworzyły eksponowano w wybudowanej przez Mokwę Galerii Morskiej przy ul. 3 Maja w Gdyni – wyjaśnia dr Monika Jankiewicz-Brzostowska, kierownik Działu Sztuki Marynistycznej NMM.

 

Niestety, obrazy tam wystawione zostały tuż po wybuchu wojny zniszczone bądź rozkradzione przez Niemców.
Los wielu pozostaje wciąż nieznany. Opisywany obraz, jako dzieło nieukończone, przypuszczalnie znajdował się na zapleczu Galerii Morskiej. Ocalał z wojennej pożogi w okolicznościach, które do dziś pozostają niejasne.

-Został pocięty na kilka nierównych części i w takim stanie najprawdopodobniej przechowywano go w nieznanym miejscu – dodaje dr Marcin Westphal, dyrektor ds. merytorycznych NMM.

 

Obraz ukazuje dynamiczny epizod jednej z najważniejszych bitew morskich w historii Polski – starcia pod Oliwą z 1627 roku.

65-lecie Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku

Odnowione dzieło Mariana Mokwy będzie można podziwiać w 2025 roku, podczas obchodów 65-lecia Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Wystawa stanie się również okazją do zaprezentowania działalności Towarzystwa Przyjaciół NMM, które jako darczyńca aktywnie wspiera rozwój kolekcji malarstwa gromadzonej w naszej instytucji.

Prace konserwatorskie obrazu Mariana Mokwy „Bitwa pod Oliwą I – niedokończony szkic” w całości zostały sfinansowane przez Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego.

Podobne informacje