InfoGdańsk

Kolejna wystawa w Gdańskiej Galerii Fotografii opowiada o powojennej odbudowie zniszczonej Norymbergi i fenomenie zmartwychwstania zniszczonej gospodarki.

Norymberga – miejsce powojennego rozrachunku z nazistowską ideologią

To jedno z najstarszych niemieckich miast cieszy się interesującą i wielowątkową historią. W średniowiecznych czasach artystycznie udzielał się tam Albrecht Dürer, a niedługo potem, jakże w Polsce ceniony, Wit Stwosz. Niestety w latach dwudziestych ubiegłego stulecia piękną zabudowę spowił cień nazistowskiej ideologii, a Norymberga stała się matecznikiem brunatnego reżimu. Wystawa nie ucieka od tej tematyki, kilka fotografii przedstawia sąd nad ujętymi przywódcami hitlerowskiego systemu, na innej widać nawiązanie do partii NSDAP.

Podczas II wojny światowej miasto zostało niemal doszczętnie zniszczone, wkrótce potem stało się miejscem rozrachunku ze zbrodniczą ideologią. Po zakończeniu wojny rozważano różne koncepcje odbudowy tego zniszczonego miasta, zarówno w urbanistycznym jak i gospodarczym znaczeniu. Plany sprecyzowano m.in. dzięki Niemieckiej Wystawie Budowlanej z 1949 roku, wkrótce potem postanowiono o wykorzystaniu nowoczesnych zdobyczy urbanistyki i zachowaniu nawiązań do historii.

W odrodzonej Norymberdze znalazło się miejsce dla odbudowanego Zamku Cesarskiego, murów obronnych staromiejskiej dzielnicy oraz nowoczesnej architektury na najwyższym poziomie – między innymi budynku Bawarskiego Banku Państwowego na Placu św. Wawrzyńca czy też wieżowca biurowego z Placu Plärrer.

Zdjęcia z wystawy ciekawie pokazują ten splot historii z nowoczesnością oraz niezwykłą dynamikę społeczności uwolnionej z mentalnych więzów totalitarnej ideologii. Pięćdziesiąt kolorowych i czarno-białych fotografii obrazuje przywracanie normalności w miejskiej codzienności: powstające place zabaw, dzieci z coraz większym poczuciem bezpieczeństwa czy też zapełniające się samochodami ulice.

Niemiecki cud gospodarczy i znaki zapytania

Wystawę należy traktować ze sporą dawką refleksyjności, bo nie sposób uciec od kluczowych pytań odnośnie sensu, a raczej bezsensu, wojny i hitlerowskiej ideologii. Zdjęcia pokazują powrót do punktu wyjścia, okupiony cierpieniem milionów ludzi i zniszczeniem wielu państw czy narodów. Sporo znaków zapytania można też postawić przy fenomenie niemieckiego cudu gospodarczego. Z jednej strony działania denazyfikacyjne z daleko idącą demokratyzacją kraju, z drugiej strony powojenną eksplozję zachodnioniemieckiej gospodarki poprzedziła wieloletnia lat grabież zasobów całej niemal Europy.

Prezentowane na wystawie zdjęcia powstawały sukcesywnie na zlecenie referatu budownictwa miasta Norymberga.  Od 1890 roku systematycznie poszerzano fotograficzną dokumentację postępu miejskich inwestycji i funkcjonowania miasta.

Gdańska odsłona wystawy to rezultat współpracy regionu Środkowej Frankonii, Archiwum Miejskiego w Norymberdze oraz Muzeum Narodowego w Gdańsku.