Kościół św. Jana od wielu stuleci towarzyszy mieszkańcom nadmotławskiego miasta, a historia tej ciekawej świątyni obfituje w wątki kulturalne, historyczne, naukowe, a nawet katastroficzne.
W tym kościele został ochrzczony Jan Heweliusz – miejski urzędnik, piwowar, znakomity naukowiec-astronom i pierwszy poddany polskiego króla zaproszony w szeregi elitarnego londyńskiego Royal Society.
Jednym z najwybitniejszych parafian tej świątyni był Zachariasz Zappio, zasłużony kupiec i fundator, o jego postaci przypomina ciekawy Dwór w Królewskiej Dolinie.
Kościół św. Jana – jedna z najciekawszych świątyń gdańskich
27 listopada 1916 roku w kościele św. Jana pobrali się młody oficer Erwin Rommel oraz wybranka jego serca Lucia Maria Mollin. Erwin Rommel jako tak zwany „Lis pustyni” przeszedł do historii jako jeden z najwybitniejszych dowódców II wojny światowej, niekiedy jednak ze sporą przesadą kojarzony jest z późniejszym antyhitlerowskim niemieckim ruchem oporu.
Pomimo grząskiego i mało stabilnego terenu poskąpiono funduszy na budowę solidnych fundamentów, w rezultacie świątynia z wolna przechylała się w stronę rzeki Motławy. Ten proces został zatrzymany stosunkowo niedawno i przy wykorzystaniu najnowszych technik budowalnych . Wcześniej świątynia doświadczyła wojennej destrukcji, a po katastrofie budowlanej z połowy lat 80-tych minionego stulecia chyba mało kto wierzył w jej sensowną odbudowę. A jednak się udało…
W trakcie prac trwających wiele dziesięcioleci przeprowadzono między innymi renowację kamiennego ołtarza głównego oraz rekonstrukcję bocznego instrumentu organowego. Uratowane wnętrze od wielu lat służy lokalnej kulturze, w gotyckim kościele działa Centrum św. Jana, które w ramach Nadbałtyckiego Centrum Kultury zaangażowane jest w organizację wystaw, koncertów i przedstawień teatralnych o bardzo wysokim poziomie.
Projekt „Św. Jan Od-Nowa”
W ramach zapoczątkowanego w ubiegłym roku projektu „Św. Jan Od-Nowa” w nadchodzących miesiącach odbędą się: koncerty, wystawa, konferencja oraz program edukacyjny dotyczący dziedzictwa kulturowego.
Kulminacyjnym wydarzeniem tego projektu będzie multimedialna wystawa retrospektywna oparta na materiałach ikonograficznych i archiwalnych. Widz od samego wejścia do budynku zostanie oprowadzony po historii Centrum, zapoznając się nie tylko z ważnymi wydarzeniami istnienia tego miejsca, ale też z nieznanymi dotąd ciekawostkami.
Wraz z chronologią wydarzeń ekspozycja będzie stopniowo wzbogacana o multimedia – materiały filmowe, model 3D, animację komputerową, aż po aplikację mobilną – pokazując możliwości techniczne tego miejsca i prezentując zabytek także jako przestrzeń dostosowaną do współczesności.
Ekspozycja będzie przede wszystkim próbą podsumowania działań NCK na rzecz odbudowy i adaptacji tego miejsca oraz podkreśleniem symbolicznej zmiany Kościoła na Centrum św. Jana.
Po odbudowie i rewitalizacji, przeprowadzonej przez Nadbałtyckie Centrum Kultury, zabytkowy obiekt pokazał nowe oblicze, a Gdańsk i Pomorze zyskało wielofunkcyjną przestrzeń kulturalną, gdzie na wielu płaszczyznach realizujemy hasło Kultura w gotyckich murach!
„Św. Jan Od-Nowa” – wystawa „Odbudowa kościoła św. Jana w Gdańsku 1945-2020:’
Centrum św. Jana;
Świętojańska 50, 80-840 Gdańsk;
Wernisaż wystawy: 5 lipca, godz. 18.00
Zasady wstępu: zaproszenia;
Wystawa do 21 września 2021 r.