Opisywany zabytek zobaczyć można w tak zwanej Królewskiej Dolinie, pomiędzy ulicami Sobieskiego i Do Studzienki. W 1654 roku rozległe obszary tej okolicy nabył Zachariasz Zappio – bogaty gdański kupiec, dobroczyńca i bibliofil.
Wiele nawiązań do tej ciekawej postaci znaleźć można w gdańskim kościele św. Jana i jego najbliższej okolicy. Oczywiście nieprzypadkowo, bo Zappio był między innymi kuratorem tej świątyni.
Wizyta Jana III Sobieskiego w dworze Zachariasza Zappio
Z inicjatywy kupca powstał opisywany dworek z ciekawie zaaranżowanym otoczeniem parkowym. Latem 1677 roku w pałacyku zawitał król Jan III Sobieski z małżonką Marysieńką, po wizycie zapadła decyzja o częściowym zwolnieniu Zachariasza Zappio z płatności podatkowych. Mechanizmy załatwiania pewnych spraw pozostają niezmienne od stuleci.
Czterdzieści lat później walory okolicy docenił król August II, zatem nazwa Królewska Dolina jest jak najbardziej uzasadniona.
W kolejnych latach okolica z dworem należała do różnych właścicieli, między innymi Wilhelma Lumsdala i Johanna Heinricha Soermannsa. Okolica została poważnie zniszczona w czasach napoleońskich, w 1813 roku na terenie Wrzeszcza toczyły się zaciekłe walki między wojskami rosyjskimi a oddziałami garnizonu gdańskiego. Częściowo zniszczony dwór został później odbudowany w klasycystycznej stylizacji.
Opisywany pałacyk był też przebudowywany w latach późniejszych, z tej przyczyny sporo zatracił z historycznej wartości, mimo to nadal jest ciekawym świadectwem dworsko-parkowej przeszłości Wrzeszcza.
W zachowanym zabytku zauważyć można wątki klasycystycznego wystroju, przetrwał na przykład ganek i jońskie kolumny. Z dawnego wyposażenia zachowały się drzwi, sufitowa sztukateria, kominek i boazeria. Natomiast rokokowy piec kaflowy z XVIII stulecia został przeniesiony z jednego z dworów oliwskich.
Ze względu na walory uzdrowiskowe pod koniec XIX wieku powstał w pobliżu kompleks Zakładu dla Niewidomych im. Wilhelma i Augusty, budynki z autentycznymi niemieckimi inskrypcjami zachowały się do dzisiaj. W zabytkowym dworku urządzono wtedy mieszkania dla nauczycieli tego zakładu.
Po wojnie w opisywanym dworku mieszkał przez pewien czas pan Tretjakowski, ówczesny wiceprezydent miasta Gdańska.
Potem zabytkowy budynek dostosowano do zadań edukacyjnych, w obiekcie do dzisiaj działa Przedszkole nr 4 „Gwarny Dworek”.
Przy Dworze w Królewskiej Dolinie prowadzi trasa trójmiejskiego szlaku turystycznego, natomiast w dworskim parku powstała ciekawa ścieżka dendrologiczna – trasa prowadzi przy najcenniejszych drzewach z tego założenia parkowego.
