Nowy pomnik księcia Świętopełka został odsłonięty 22 sierpnia 2010 roku z okazji 750-lecia Jarmarku Dominikańskiego. Impreza została ustanowiona papieską bullą w 1260 roku, często w oparciu o tę datę błędnie podaje się numerację targowych edycji.
Świętopełk -niezależny władca gdański
Autorem kompozycji jest Wawrzyniec Samp – artysta znany z realizacji wielu innych gdańskich pomnikowych aranżacji. Pomnik odsłonięto z inicjatywy Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, stąd w podstawie monumentu napis w języku kaszubskim. To przykład naginania historii do współczesnych potrzeb, bo „kaszubskość” księcia Świętopełka jest mocno wątpliwa.
Świętopełk wybitnie zapisał się w średniowiecznych dziejach Gdańska. Dzięki niemu nadmotławska osada zyskała prawa miejskie i włączyła się w nurt europejskiej wymiany gospodarczej i kulturalnej. Jako pierwszy władca ziem polskich prawidłowo odczytał zagrożenie związane z rozwojem krzyżackiej państwowości.
Obawy księcia Świętopełka
Z monumentu bije dostojeństwo i powaga. W dłoni księcia zwinięty pergamin, to nawiązanie do nadania nadmotławskiej osadzie praw miejskich. Świętopełk patrzy w kierunku południowo-wschodnim. Co tam widzi? Czy przeczuwa niebezpieczeństwo? Z tego mniej więcej kierunku w listopadzie 1308 roku nadeszły wojska krzyżackiej odsieczy….
Zobacz też – Jak dobrać syfon do zlewu?
Lokalizacja monumentu nie jest przypadkowa, w pobliżu kościół św. Mikołaja, od wieków (z pewną przerwą) prowadzony przez dominikańskich zakonników. W Gdańsku pojawili się w roku 1227, przyjechali korzystając z zaproszenia księcia Świętopełka…