Historia tej ciekawej świątyni sięga czasów kampanii smoleńskiej (1632-34), wybitnie wówczas prowadzonej przez króla Władysława IV. W walkach brał udział Jakub Wejher, który podczas zmagań o twierdzę Biała odniósł poważne rany. Ewentualny powrót do zdrowia powiązał z postanowieniem fundacji pobożnego dzieła.
Młody Wejher słowa dotrzymał, w śmiechowskich dobrach wojewody dziesięć lat później wyrosły przyrzeczone obiekty sakralne. “Pod Białą ślubowałem, nad Białą ślub wypełniłem” – tak miał rzec pomorski magnat, odwołując się do rosyjskich perypetii oraz rzeczki płynącej przez jego posiadłości.
Budowa niewielkiego kościółka pod wezwaniem Trójcy Świętej rozpoczęła się w 1643 roku, jesienią roku kolejnego tak zwanej benedykcji (błogosławieństwa) dokonał opat Aleksander Kęsowski z oliwskiego zgromadzenia cystersów. Posługę w nowym kościele prowadził cysters o. Adam Foltynowicz, oliwscy zakonnicy udzielali się też przy fundacji Kalwarii Wejherowskiej. W sierpniu 1645 roku odbyła się konsekracja kościoła z udziałem sufragana włocławskiego ks. Piotra Mieszkowskiego, pięć lat później obiekt stał się świątynią parafialną. Wejherowo szybko zyskiwało na sakralnym i gospodarczym znaczeniu.
Z pierwszej wejherowskiej świątyni zachowała się podziemna krypta, w której pochowano 14 proboszczów parafii.
Przez pewien czas nabożeństwa gościnnie odprawiali wejherowscy reformaci, bo budowa ich klasztornego kościoła znacząco się przedłużała.
W XVIII wieku tutejsi proboszczowie odgrywali coraz ważniejszą rolę w lokalnym życiu religijnym i często też pełnili prestiżową funkcję dziekanów puckich.
W latach 1754-55 w miejscu dotychczasowego ryglowego kościółka powstała barokowa świątynia ufundowana przez hrabiego Piotra Przebendowskiego.
Ważne zmiany zaszły w latach 1927-29, gdy z inicjatywy ks. proboszcza Edmunda Roszczynialskiego przeprowadzono rozbudowę świątyni. Kościół powiększono o nowe i bardziej obszerne prezbiterium, pojawiły się też cenne elementy sakralnego wystroju. Prace w kaplicy św. Antoniego wykonała duńska malarka Inger Borchsenius, wybitna artystka z kręgu Wacława Szczeblewskiego. Konsekrację rozbudowanego kościoła poprowadził biskup chełmiński Wojciech Okoniewski, w ceremonii wziął też udział hrabia Henryk Keyserlingk, który żywo interesował się funkcjonowaniem opisywanej świątyni i parafii.
Wspomniany ksiądz Edmund Roszczynialski wybitnie zasłużył się w dziejach Pomorza Gdańskiego, zwłaszcza w działalności o charakterze charytatywnym i patriotycznym. Jego zasługi uhonorowano orderem Złotego Krzyża Zasługi i Krzyżem Orderu Polonia Restituta. Takich osób hitlerowscy oprawcy szczególnie się obawiali i po wybuchu wojny ks. Roszczynialski został zamordowany w Cewicach koło Lęborka. Nie pomogło wstawiennictwo niemieckiego generała Erwina Rommla, spokrewnionego z aresztowanym kapłanem.
W 1994 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny tego wybitnego duchownego.
W dziejach wejherowskiej świątyni wybitnie zapisał się też ks. Bogusław Żurawski, który posługę proboszcza sprawował w latach 1977-2004. W dniu 14 września 1995 roku świątynia została wyróżniona tytułem Kapituły Kolegiackiej Wejherowskiej, a ksiądz Żurawski stał się jej pierwszym prepozytem. Kilka lat później kapłan otrzymał godność papieskiego Kapelana Jego Świętobliwości. Dzięki zaangażowaniu m.in. tego duchownego powstało też Sanktuarium Piaśnickie upamiętniające ofiary masowych egzekucji przeprowadzonych przez niemieckich okupantów po wybuchu II wojny światowej.
Warto też wspomnieć o postaci ks. Pawła Piotra Rhode, którego wewnątrz kościoła upamiętnia okolicznościowa tablica. Jako dziesięcioletni chłopiec wyjechał z Wejherowa do Stanów Zjednoczonych, tam po latach przyjął święcenia kapłańskie i jako pierwszy Polak dostąpił godności biskupiej.
W wejherowskim kościele św. Trójcy krzyżuje się więc wiele ważnych wątków historii. Wewnątrz świątyni zachowały się zabytkowe ołtarze, rokokowa ambona i chrzcielnica. Ciekawym zabytkiem jest mosiężny żyrandol z polskim orłem z XVIII stulecia, z tego okresu pochodzi też szafa na ornaty, mebel znajduje się w zakrystii.
W kościele odbywają się też koncerty Verba Sacra, podczas których udziela się m.in Danuta Stenka – wybitna aktorka o kaszubskim pochodzeniu.
INFORMACJE
Kolegiata Trójcy Świętej w Wejherowie
ul. Tadeusza Kościuszki 2, 84-200 Wejherowo
swtrojcawejherowo.com
