InfoGdańsk

Opowiedz o swojej najciekawszej podróży. Poprowadź spotkanie w cyklu spotkań o kulturach świata.

W nowym cyklu spotkań o kulturach świata oddajemy głos podróżnikom – tym początkującym i tym już doświadczonym. Opowiedzcie o swoich najciekawszych spotkaniach z innymi kulturami – o ludziach, tradycjach i zwyczajach determinującymi ich codzienne życie, o tym jak wyglądają najważniejsze święta w ich kulturze, jaki jest ich zwyczajny dzień, co lubią robić najbardziej, co ich martwi i budzi obawy.

Zgłaszajcie swoje wystąpienia do kalendarium cyklu: etnograf@mng.gda.pl. W każdym miesiącu odbędą się dwa spotkania

Barwny świat Kaukazu w Muzeum Etnograficznym w Gdańsku

Pierwsze spotkania z podróżnikami już 31 marca 2019 r. w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Stanisława Budzisz, Wierzenia i tradycje Kaukazu (godz. 13.00–14.00)
Kaukaz leży na styku dwóch wielkich religii, które, jak na przykład w gruzińskim Wąwozie Pankisi czy Abchazji, mieszają się ze sobą, tworząc niezwykłą mozaikę.

Są Czeczeni, którzy uczestniczą w gruzińskich suprach, i Gruzini, którzy obchodzą muzułmańskie święta, ponieważ tak każe tradycja. Podobnie jest na Kaukazie Północnym, gdzie islam nieustannie się miesza z wierzeniami tradycyjnymi. Warto pamiętać, że islam w Czeczenii pojawił się niespełna 300 lat temu, więc oddawanie czci drzewom czy kamieniom wciąż nie jest niczym nadzwyczajnym. Przeciwnie – jest to powszechne, choć nienazywane w taki sposób.

Stanisława Budzisz opowie o Kaukazie z punktu widzenia religii: podejścia do niej, łączenia elementów islamu lub chrześcijaństwa z wszechobecnymi kultami tradycyjnymi.

Wraz z nią przeniesiemy się do Abchazji, gdzie znajduje się sześć swiatiliszcz, czy do Soczi, w której na Krasej Polanie Putin zorganizował Igrzyska – Abchazowie wierzą, że ta decyzja przekreśliła możliwość istnienia Rosji. Jej dni są (ponoć) policzone. Zatrzymamy się w islamskim Dagestanie, który charakteryzuje się występowaniem jednego z najwyższych odsetków magów i wiedźm (nie licząc Syberii) w Rosji. Wreszcie do Armenii, która słynie z wróżenia z fusów, i do Czeczenii. Będzie też o Gruzji z punktu widzenia synkretyzmu religijnego oraz tego, w jaki sposób wpływa to na codzienność mieszkańców tego kraju.

Dowiemy się także o tradycyjnych obrządkach funeralnych i ich współczesnym znaczeniu.

Będzie to wprowadzenie w nieznany, intrygujący świat tradycyjnych i współczesnych wierzeń na Kaukazie, barwnie opowiedziany przez podróżniczkę penetrującą różne zakątki Kaukazu.
Stanisława Budzisz – reporterka i doktorantka Uniwersytetu Gdańskiego. Związana z Kaukazem od dziesięciu lat. Autorka reportaży m.in. o tematyce kaukaskiej oraz tekstów naukowych dotyczących kinematografii tego terenu. Publikowała m.in. w „Przekroju”, „Dużym Formacie” i „Podróżach”.

Maria Giedz, Kim są Jezydzi? (godz. 14.00–15.00)
Maria Giedz przybliży tajemniczą społeczność wyznająca jezydyzm, monoteistyczną religię. Naukowcy mają podzielone zdanie na temat tej społeczności. Jedni twierdzą, że to grupa etniczna, inni etniczno-religijna, religijna, a nawet narodowa. Zresztą sami Jezydzi w tej kwestii mają odmienne poglądy, trochę uzależnione od terenu, na którym mieszkają konkretne rody.

Jezydyzm – monoteistyczna religia z bliskowschodniego obszaru

Wywodzą się z irackiego Kurdystanu, z okolic Mosulu. Ich najważniejsze centrum religijne i kulturowe znajduje się w Lalish. Dzisiaj mieszkają w różnych rejonach, nie tylko w północnym Iraku, ale też na emigracji w Niemczech, a nawet w Polsce. Spora grupa Jezydów mieszka w Gruzji, głównie w Tbilisi, i uważają się za osobny naród. Inaczej myśli większość Jezydów żyjących w Armenii, ci bowiem utożsamiają się jedynie z grupą religijną, a pod względem narodowościowym twierdzą, że są Kurdami. Większość Jezydów mówi językiem kurdyjskim w dialekcie kurmandżi, niektórzy są arabskojęzyczni.

Bardzo to wszystko skomplikowane i tajemnicze, ale jakże fascynujące. Najciekawsze są zwyczaje i najróżniejsze obrzędy. O tym wszystkim dowiemy się podczas spotkania.

Maria Giedz – z wykształcenia historyk sztuki, teolog, konserwator zabytków, a nawet doktor politologii. Z zamiłowania podróżniczka, niegdyś alpinistka. Do dzisiaj chętnie chodzi po górach, również tych wysokich. Odwiedziła większość państw europejskich, obu Ameryk, była też w Azji, w północnej Afryce, ale najbardziej kocha Bliski Wschód.

Od lat pracuje jako dziennikarz, chociaż była też nauczycielem akademickim. Problematyką Bliskiego Wschodu, a bliżej kurdyjską zajmuje się od wiosny 1991 roku, kiedy to po raz pierwszy dotarła na tereny kurdyjskie w północnym Iraku. Od tego czasu ziemie etnicznego Kurdystanu odwiedziła wielokrotnie. Jest autorką dwóch książek o Kurdach: Węzeł kurdyjski (2002) i Kurdystan, bez miejsca na mapie (2010), a także licznych artykułów o tej tematyce, zarówno naukowych, jak i publicystycznych. Właśnie kończy kolejną książkę o Kurdach.