Informacje

200 lat latarni morskiej w Rozewiu

InfoGdansk
12 września, 2022

W ubiegłą sobotę (10 września) odbyła się impreza z okazji 200-lecia powstania rozewskiej latarni morskiej.

W organizację jubileuszu zaangażowało się Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, które organizacyjnie wspiera działalność muzealnej placówki oraz opiekuje się latarniami morskimi w Rozewiu, Stilo, Helu i Krynicy Morskiej.

Latarnia morska w Rozewiu

Przylądek Rozewie z racji swojego położenia odgrywał (i nadal odgrywa) ważną rolę w bałtyckiej żegludze. Pierwsze wzmianki o nawigacyjnej funkcji rozewskiego przylądka pochodzą z XV-wiecznej locji flamandzkiej, w której pojawił się opis ognisk sygnalizacyjnych na wysokim brzegu Rosehoned. O sygnalizacyjnym ogniu wspominają też źródła szwedzkie z XVII stulecia.

Na początku XIX wieku konieczność budowy latarni morskiej z prawdziwego zdarzenia była coraz bardziej oczywista. Powstała więc okrągła i lekko zwężona ku górze wieża ze stalową latarnią zamontowaną na szczycie.

Pierwsze uruchomienie rozewskiej latarni morskiej nastąpiło 15 listopada 1822 roku.

Przez wiele lat Przylądek Rozewie uznawany był za najdalej na północ wysunięty fragment Polski, ale nowoczesne pomiary przesunęły ten skrajny punkt na zachód, na obszar pobliskiej Jastrzębiej Góry.

Impreza upamiętniająca 200-lecie powstania opisywanej latarni morskiej odbyła się w tak zwanym Blizarium Rozewskim. Przy okazji do obiegu został wprowadzony okolicznościowy znaczek pocztowy. W sali wystawowej „Stodoła” zaprezentowano unikatową kolekcję pocztówek, fotografii i archiwalnych dokumentów dotyczących rozewskiej latarni morskiej.

Leon Wzorek – pierwszy polski latarnik w Rozewiu

Na tym nie koniec. Podczas jubileuszowej imprezy odbyło się też symboliczne „wodowanie” książki biograficznej poświęconej Leonowi Wzorkowi, który w latach 1922-1939 nadzorował pracę rozewskiej latarni morskiej.

Leon Wzorek jako bosman Polskiej Marynarki Wojennej służył wcześniej na ORP „Pomorzanin”. Po zakończeniu marynarskiej służby pozostał przy morskiej tematyce. W innej roli, bo w 1922 roku objął funkcję rozewskiego latarnika.

Jako niezrównany gawędziarz popularyzował morską i lokalną historię, a na stanowisku latarnika mimo zagrożenia aresztowaniem trwał też po wybuchu II wojny światowej. Leon Wzorek został przez hitlerowców aresztowany i po brutalnych przesłuchaniach zamordowany w Lesie Piaśnickim.

Zobacz też – Polskie morze poza sezonem. Wybieramy najciekawsze kierunki

W pobliżu Rozewia znajdują się też inne ciekawe latarnie morskie. Warto wspiąć się na szczyt helskiej blizy, z której widać wspaniałą panoramę – kompozycję Półwyspu Helskiego i zatok Morza Bałtyckiego. Ciekawy obiekt znajduje się też na tak zwanej Górze Szwedów – zabytkowa, w pełni zautomatyzowana latarnia morska powstała w 1936 roku.