InfoGdańsk

Zaskakujące eksponaty! W Muzeum Wisły w Tczewie otwarto wystawę „Człowiek i rzeka. Rybołówstwo na dolnej Wiśle”.

Rybołówstwo stanowi jeden z najstarszych sposobów zdobywania pożywienia przez człowieka. Ten rodzaj aktywności odgrywał ważną rolę w funkcjonowaniu społeczności z dostępem do cieków i akwenów wodnych. I właśnie o fascynującym związku , a także o współzależnościach pomiędzy ludźmi a rzeką opowiada nowa wystawa czasowa w Muzeum Wisły w Tczewie.

Rybołówstwo na wystawie w Muzeum Wisły

Spożycie ryb na ziemiach polskich stało się powszechne w średniowieczu, do tego konsumpcyjnego wzrostu z pewnością przyczyniły się posty wpisane w chrześcijańskie wyznanie. Wzrost zapotrzebowania na ryby przyspieszył rozwój rybołówstwa, sposobów wytwarzania narzędzi i organizacji połowów. W konsekwencji wyodrębniła się osobna profesja rybacka. W miastach zakładano rybackie cechy, powstawały też wyspecjalizowane nadrzeczne osady.

– Wystawa, za pomocą podziału na sekwencje przybliża zarówno postać tradycyjnego rybaka, jak i urządzenia, sprzęty oraz miejsca, które pozwalały mu funkcjonować. Zwiedzając ekspozycję zobaczymy między innymi typowe rybackie ubranie robocze, budę rybacką jako miejsce magazynowania, naprawy narzędzi i przygotowania do połowu oraz rybackie wyposażenie. – mówi Ewa Sidor, kuratorka wystawy.

Na wystawie zostały przedstawione sposoby wyrobu i wykorzystania wierszy rybackich, rodzaje sieci, sprzętu i technik połowu stosowanych o różnych porach roku, a także warunki transportu i przechowywania ryb.
Głównym bohaterem ekspozycji pozostaje rybak – człowiek i jego niełatwa praca, wykonywana niezależnie od pory roku, dniem lub nocą.

– Wystawa pokazuje, jak wiele czynników niezależnych od rybaków wpływało na ich zajęcie, ale również jak dzięki wiedzy przekazywanej przez pokolenia, znajomości łowisk i zwyczajów ryb, zdolności obserwacji i interpretacji zjawisk przyrodniczych oraz umiejętności zastosowania odpowiedniego sprzętu i techniki potrafili oni zapewnić sobie obfitość połowów – dodaje Ewa Sidor.

Kluczową rolę odgrywała umiejętność samodzielnego wytwarzania narzędzi połowowych. Rybacy między innymi wyplatali wiersze, czyli wiklinowe narzędzia pułapkowe. Część ekspozycji poświęcona jest właśnie temu zagadnieniu, towarzyszy jej film dokumentalny ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie pt. „Plotą wiersze bracia Pałkowscy”, który ciekawie przedstawia rybackie tradycje rodziny Pałkowskich z miejscowości Nowe.

W trakcie zwiedzania warto zwrócić uwagę na rekonstrukcję wnętrza budki rybackiej wraz z kompletnym i niezbędnym w rybackiej profesji wyposażeniem. Zobaczyć więc można narzędzia używane w sezonie połowów letnich i zimowych oraz przyrządy pomocnicze i służące do naprawy sprzętu rybackiego.
Ciekawym eksponatem jest dużych rozmiarów sieć zarzutnia, zwana również narzutką, używana na Wiśle w Nieszawie.

Przedstawione na wystawie miejsca przypominają o charakterystycznych dla rybołówstwa sceneriach i widokach. Stąd obrazki z przedstawieniem rybackich szop, suszących się przy nich sieci, łodzi i wędzarni. Wskutek coraz mniejszego zainteresowania zawodowym rybołówstwem tego rodzaju krajobrazy nieodwracalnie znikają ze współczesnej przestrzeni.

Szczególnego znaczenia nabiera więc prezentacja postaci Władysława Latopolskiego – ostatniego tczewskiego rybaka wiślanego. Jego rodzina od pokoleń zajmowała się rybaczeniem, a on sam ukończył w Tczewie intensywny kurs rybacki w 1964 r. To właśnie z jego zbiorów pochodzi część eksponatów prezentowanych na wystawie.

Wystawa powstała we współpracy z Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej – Prűfferowej w Toruniu.

Muzeum Wisły w Tczewie – oddział Narodowego Muzeum Morskiego

Muzeum Wisły działa w Tczewie od 1984 roku. Wystawy tej muzealnej placówki dotyczą znaczenia najdłuższej polskiej rzeki w historii i gospodarce wschodniej części Europy.
Wspomnianej roli nie sposób przecenić, rzeka stała się swego rodzaju spoiwem polskiej tożsamości, a potem główną arterią szeroko rozwiniętej wymiany gospodarczej.

Tym zagadnieniom poświęcona jest ciekawa wystawa stała, w opisywanym muzeum pokazywane są też związane z wiślaną tematyką wystawy czasowe, taką prezentacją była na przykład wystawa „Moja Wisła” poświęcona malarstwu Mirosława Bruckiego, wieloletniego pracownika Narodowego Muzeum Morskiego.

W pobliżu Muzeum Wisły działa kolejny oddział Narodowego Muzeum Morskiego, w nowocześnie zorganizowanym i wyposażonym Centrum Konserwacji Wraków zobaczyć między innymi można unikatową kolekcję zabytkowych kajaków oraz jacht „Opty”, na którym Leonid Teliga samotnie opłynął świat dookoła.

Zatem powodów do odwiedzin w tczewskim kompleksie muzealnym nie brakuje. Poniżej informacje o nowej wystawie czasowej w Muzeum Wisły.