Ten mało znany pomnik jest zlokalizowany na zieleńcu otoczonym pasami ruchu Alei Zwycięstwa, mniej więcej u wylotu ulicy Smoluchowskiego. Upamiętnia Daniela Gralatha, który w dziejach Gdańska zapisał się jako burmistrz i inicjator budowy obsadzonego lipami traktu łączącego Gdańsk z coraz ważniejszym Wrzeszczem.
Daniel Gralath – światowy pionier badań nad elektrycznością
Do historii światowej nauki przeszedł jako pionier badań nad elektrycznością, autor wielu eksperymentów i prototypowych rozwiązań. Napisał pierwsze na świecie dzieło poświęcone elektrostatyce (3-tomową Historię Elektryczności ) oraz Bibliotekę elektryczną – bibliografię wszystkich dzieł odnoszących się do tej tematyki.
Ze względu na lipową fundację miejsce upamiętnienia burmistrza nie jest przypadkowe. Idea budowy pomnika zrodziła się w 1893 roku, gdy uroczyście celebrowano 150 rocznicę powołania Towarzystwa Przyrodniczego. Daniel Gralath był współzałożycielem tej poważanej gdańskiej instytucji.
Wielki głaz został znaleziony podczas prac ziemnych prowadzonych przy budowie pobliskiego kompleksu szpitalnego, obecnie budynki należą do Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Gigantyczny kamień w 1901 roku przyozdobiono okolicznościową tablicą poświęconą osobie wspomnianego urzędnika.
Po II wojnie światowej tablicę zerwano, a znaczenie monumentu zostało zmienione – pomnik poświęcono gdańskim harcerzom zamordowanym podczas niemieckiej okupacji. Ich upamiętnienie było oczywiście bardzo ważne, ale niekoniecznie w tym miejscu i niepotrzebnie kosztem wybitnego gdańszczanina.
Ostatecznie harcerzom w 2004 roku wystawiono nowy pomnik, a na opisywanym głazie odsłonięto tablicę przywracającą pamięć o burmistrzu-elektryku.
