Nazwa tego parku przypomina o wybitnym rodzie Uphagenów, który od XVII wieku na dobre zagościł w elitach nadmotławskiego miasta i po którym zachowało się sporo ciekawych pamiątek i miejskich zabytków.
Opisywane tereny w XVII stuleciu należały do gdańskiego burmistrza Gabriela Bömelna, z którego inicjatywy powstał pałacowy dworek Mon Plaisir (Moja Przyjemność) z ładnym ogrodem.
Wielka posiadłość Jana Uphagena
Potem malownicza posiadłość należała do członka Towarzystwa Przyrodniczego dr. Ernesta Remusa, a w 1790 roku jej właścicielem został Jan Uphagen.
Wspomniany nabywca pełnił funkcję gdańskiego rajcy, znakomicie też sobie radził w roli kupca, a w gdańskiej historii przede wszystkim zapisał się jako wybitny znawca i kolekcjoner sztuki. Zgodnie z jego testamentowym zapisem przez przeszło stulecie nie zmieniano wystroju kamienicy przy ul. Długiej 12, w tym pieczołowicie odbudowanym zabytku działa Dom Uphagena – oddział Muzeum Gdańska. Ciekawym zabytkiem nawiązującym do tego wybitnie zasłużonego rodu jest też mało znany Dwór Piecewski, od wielu już lat otoczony ciasną obręczą osiedlowej zabudowy.
Natomiast wspomniana posiadłość, wskutek między innymi wojen napoleońskich, sporo straciła z blasku i elegancji. Pod koniec XIX wieku rozległy majątek został odkupiony przez miasto z zamiarem parcelacji i dalszej zabudowy. Na części pozyskanych obszarów kilka lat później wyrósł wielki kompleks Technische Hochschule, czyli obecnej Politechniki Gdańskiej.
Początkowo planowano zabudowę wszystkich pozyskanych obszarów, ale po protestach mieszkańców wspartych przez Towarzystwo Upiększania i Popierania Wrzeszcza – niewielki fragment z planów zabudowy wyłączono i po przeprowadzeniu niezbędnych prac udostępniono jako kameralny park miejski.
Park Uphagena w gdańskim Wrzeszczu
Niewielki park zyskał bardzo staranną stylizację, centralnie usytuowany placyk został otoczony strzyżonymi lipami, parkową przestrzeń ciekawie też urozmaiciły różane rabaty i żywopłoty. Tak urządzony obszar został udostępniona w 1913 roku, kilka lat później w północnej części parku powstały istniejące do dzisiaj korty tenisowe.
Pod koniec lat 20-tych ubiegłego stulecia (zatem w okresie Wolnego Miasta Gdańska) w parku odsłonięto pomnik poświęcony niemieckim żołnierzom poległym podczas I wojny światowej, monument został zlikwidowany tuż po zakończeniu kolejnej wojny i objęciu Gdańska przez państwo polskie.
Do czasów obecnych zachowało się sporo z pierwotnej aranżacji: od południowej strony aleja lipowa, w pobliżu kortów tenisowych aleja kasztanowców, ciekawy jest też drewniany domek dozorcy wybudowany w szwajcarskim stylu. Zachowały się również wspomniane strzyżone lipy oraz sporo okazów starego drzewostanu, na przykład pomnikowa topola berlińska.
Zobacz też – O zakładaniu ogrodów słów kilka.
Przestrzeń Parku Uphagena ożywia odkryty fragment Potoku Królewskiego, w którego wyżej położonym odcinku znajduje się założony w połowie XVII wieku Park w Królewskiej Dolinie.
Wspomniany potok uchodzi do Strzyży, przy której w okolicy ulic Kubacza i Leczkowa znajduje się bardzo ciekawa i współcześnie urządzona przestrzeń parkowa.
Stosunkowo niedaleko znajdują się też inne ciekawe tereny rekreacyjne, a w bezpośrednim sąsiedztwie Parku Uphagena warto zobaczyć wspomniany dworek Mon Plaisir oraz monumentalną Willę Patschkego z początku XX stulecia.
