Przyroda

Jezioro Jasień

InfoGdansk
19 października, 2019
Jezioro Jasień w Gdańsku.
Zdjęcie: Jezioro Jasień w Gdańsku.

Ten całkiem spory (21 ha powierzchni) zbiornik wodny zasilany był nurtem Potoku Siedleckiego, zapomniana rzeczka przez całe stulecia odgrywała ważną rolę w funkcjonowaniu rozrastającego się Gdańska. Opisywane jezioro od czasów średniowiecza było rezerwuarem wody pitnej dla nadmotławskiego miasta. Wspomniana funkcja została potwierdzona przywilejem króla Zygmunta Starego z 1536 roku.

Jezioro Jasień – dawny rezerwuar wody pitnej

Przez kilka stuleci jezioro określano jako Nenkauer See, w Gdańsku i najbliższych okolicach językiem handlowym i urzędowym była mowa niemiecka. Powojennym echem tego nazewnictwa określenie Jezioro Nenkowskie, które przez pewien czas odnoszono do opisywanego akwenu.

Nadmotławskie miasto doświadczało coraz bardziej dotkliwej ciasnoty, fatalny stan sanitarny gdańskich ulic i rynsztoków był też przyczyną powtarzających się epidemii, z których każda zbierała obfite i niestety śmiertelne żniwo. Wybawienia upatrywano w wodach jasieńskiego jeziora, które od pierwszej połowy XVI wieku zasilały staw w niedaleko położonych Krzyżownikach. Stamtąd wodociągiem woda spływała do tzw. Kunsztu Wodnego – stacji pomp rozprowadzającej wodę w dalsze obszary miasta. Niestety epidemie powtarzały się, ich przyczyny były znacznie bardziej złożone, o czym ówcześni gdańszczanie nie mogli wiedzieć.

Zobacz też – Ortopeda – jak wybrać ortopedę w Gdyni? Na co zwrócić uwagę?

Pod koniec XVIII wieku przy wschodnim brzegu jeziora działała cegielnia. W okresie międzywojennym w okolicy przebiegała granica z Polską, a jezioro Jasień leżało w obszarze Freie Stadt Danzig.

Po wojnie w okolicy powstały tereny poligonowe. W pobliżu jeziora wyrosły też wielkie kompleksy pracowniczych ogródków działkowych, za ich przyczyną sporo nieczystości spływało, a pewnie i nadal spływa, bezpośrednio do jeziora. Stąd powszechna opinia o jasieńskim jeziorze jako zbiorniku zanieczyszczonym, w którym kąpiel to przejaw niemałego ryzyka. Zresztą i tak nie ma gdzie wejść do wody, bo z dawnego zaplecza kąpieliskowego nic nie zostało. Rekreacyjny potencjał tego jeziora przekreśla też permanentny hałas dobiegający z pobliskiej obwodnicy.

Funkcje jeziora Jasień

W obszarze jeziora występuje kilka gatunków wodnego ptactwa – między innymi perkozy, kaczki i łabędzie. W pobliżu przechodzi trasa zielonego szlaku prowadzącego w stronę Skarszew.
Obejście jeziora dookoła jest teoretycznie możliwe, ale przejście gęsto zarośniętym brzegiem zachodnim to wyzwanie dla najbardziej wytrwałych włóczęgów.

Obecnie jezioro Jasień pełni rolę naturalnego zbiornika retencyjnego – funkcja bardzo ważna, bo wskutek intensywnej zabudowy tej części miasta zagrożenie powodziowe jest znacznie poważniejsze niż kilka dekad temu.