Pierwsze wzmianki o portowym dźwigu pochodzą z 1367 roku. Żuraw obecny kształt zyskał w połowie XV stulecia, gdy po pożarze drewnianej konstrukcji wzniesiono dwie potężne baszty z wystającą ponad Motławę częścią dźwigową. Tak powstał największy dźwig portowy średniowiecznej Europy.
Przy pomocy Żurawia przenoszono ciężkie ładunki: beczki z piwem bądź winem, kamienie młyńskie, wiązki metalu itd. Napędzany siłą ludzkich mięśni służył nieprzerwanie do połowy XIX stulecia, gdy przy nabrzeżach portowych zapanowały nowoczesne dźwigi parowe I potem elektryczne.
Obiekt przepadł niemal całkowicie pod koniec II wojny światowej , po odbudowie został przeznaczony na siedzibę placówki muzealnej. W przylegającym budynku działa Ośrodek Kultury Morskiej, wewnątrz ciekawa wystawa multimedialna poświęcona morskiej tematyce.
Wystawy w Żurawiu
Muzealne eksponaty ilustrują rolę Żurawia w dawnym Gdańsku oraz kilkusetletni rozwój i działalność portu na Motławie. Wystawy m.in. opisują:
Nawigację w dawnym porcie gdańskim;
Techniki przeładunkowe;
Działanie kupieckiego kantoru;
Życie domu mieszczańskim;
Utrzymanie głębi torów wodnych
Rzemiosła pomocnicze szkutnictwa.
Atrakcją zwiedzania jest wejście w przestrzeń dźwigowego mechanizmu, tam wielkie koła deptakowe, przekładnie i… respekt przed kunsztem i rozmachem średniowiecznych konstruktorów…
Żuraw – Oddział Narodowego Muzeum Morskiego
ul. Szeroka 67/68, 80-835 Gdańsk
Telefony 58 301 69 38, 58 329 87 60
email: sekretariat@nmm.pl
www.nmm.pl