InfoGdańsk

Kolejna wystawa w gdańskim Muzeum Narodowym przedstawia twórczość Nicolae Grigorescu, uznawanego za jednego z najwybitniejszych rumuńskich malarzy narodowych. Jego twórczość odegrała ważną rolę w kształtowaniu wspólnej tożsamości społeczeństwa rumuńskiego, stąd porównania tego artysty do Jana Matejki – jakże zasłużonego w polskiej historii i kulturze.

Wystawę w Pałacu Opatów Oliwskich oglądać można do kiedy 27 października 2024 roku.

Nicolae Grigorescu – rumuński mistrz malarstwa plenerowego

Początkowo niewiele zapowiadało tak ważne dokonania tego artysty. Nicolae Grigorescu urodził się w 1838 roku w niewielkiej miejscowości Pitaru na Wołoszczyźnie. W tamtym okresie tereny obecnej Rumunii znajdowały się pod politycznym wpływem osmańskiego imperium, a budowa rumuńskiej niepodległości pozostawała w sferze nieosiągalnych wydawałoby się planów politycznych.

Posagowe wyposażenie z obrazu Nicolae Grigorescu.

Młody Nicolae szybko ujawnił talent artystyczny i był chętnie angażowany do tworzenia ikon i malowideł do wołoskich cerkwi i klasztorów. Jego starania o stypendium przyniosły powodzenie i w 1861 roku obiecujący artysta wyjechał na studia do Francji. Tam uczęszczał między innymi do warsztatu Sebastiana Comu, gdzie wraz z Pierre-Auguste Renoir zgłębiał tajniki popularnych ówcześnie nurtów malarskiej sztuki, przede wszystkim realizmu i impresjonizmu.

Nicolae Grigorescu związał się ostatecznie z grupą artystyczną Barbizon, zaangażowaną w nurt malarstwa plenerowego. Prace Grigorescu były między innymi prezentowane na dwóch paryskich Wystawach Światowych. Od 1890 roku na stale zamieszkał w zjednoczonej już wtedy Rumunii i podejmowaną tematyką wiejskości wydatnie wsparł proces kształtowania tożsamości rumuńskiej społeczności.. Pomimo zapoczątkowanej modernizacji politycznej i gospodarczej Rumunia pozostała krajem rolniczym, więc podejmowane wątki sielskości bardzo do tej kulturowej układanki pasowały.

Rumuńskie stroje ludowe.

Nicolae Grigorescu chętnie malował krajobrazy, portrety wiejskich dziewcząt czy też wozy z zaprzężonymi wołami.

Dzięki podjęciu tej ważnej wtedy tematyki i wybitnej biegłości artystycznej uznawany jest za jednego z najważniejszych rumuńskich malarzy narodowych.

Nicolae Grigorescu w gdańskim Muzeum Narodowym

W działającym w Pałacu Opatów Oliwskich Oddziale Sztuki Nowoczesnej (link)zobaczyć więc można kilkadziesiąt prac tego znakomitego artysty.

Zwiedzających wita obraz „Dziewczyna z posagiem”, którego sceneria doczekała się dalszej muzealnej oprawy. Nieco dalej zobaczyć bowiem można rekonstrukcję wnętrza przedstawionego na powyższym obrazie, zatem prawdziwą skrzynię posagową, ręczniki, koce, obrusy i inne wyposażenie niezbędne na nowej drodze życia.. Tuż obok znajduje się barwna kolekcja rumuńskich strojów ludowych, wystawa wielowymiarowo przenosi więc w świat karpackich obyczajów i folkloru.

Na wystawie zobaczyć można kilkadziesiąt obrazów Nicolae Grigorescu, w których powtarzają się różnie ujęte przedstawienia pastuszków, chłopek i wołów zaprzężonych do wozów.

W wernisażu wystawy wziął udział dr Călin Stegerean, który wygłosił prelekcję „Dlaczego powinniśmy nadal kochać Grigorescu?”. Wspomniany prelegent jest dyrektorem generalnym Narodowego Muzeum Sztuki Rumunii w Bukareszcie i był zaangażowany w organizację ponad 80 wystaw prezentujących rumuńską kulturę, pokazywanych również poza granicami jego ojczyzny.

Polsko-rumuńska współpraca kulturalna

Opisywana wystawa odbywa się w ramach Sezonu Kulturalnego Polska-Rumunia 2024-2025 „Mamy wspólny język”. Wspólnych wątków w polsko-rumuńskiej historii rzeczywiście nie brakuje… Począwszy od wsparcia wołoskiego pod Grunwaldem, poprzez szeroko zakrojoną współpracę w okresie międzywojennym i skończywszy na ożywionych kontaktach w czasach współczesnych.

W 2016 roku w muzealnym Spichlerzu Opackim prezentowana była wystawa ’Rumuńskie wesele”, ciekawie opowiadająca o rumuńskich obyczajach ludowych.

Wystawa prac Nicolae Grigorescu powstała dzięki współpracy Muzeum Narodowego w Gdańsku z Narodowym Muzeum Sztuki Rumunii w Bukareszczcie oraz Narodowym Muzeum Wsi „Dimitrie Gusti” w Bukareszcie. Wsparcia udzielił też Rumuński Instytut Kultury działający w Warszawie.