InfoGdańsk

Wystawa z Oddziału Etnograficznego szeroko opowiada o fenomenie dźwięku i jego znaczeniu w naszym życiu i kulturze. Ten temat nadal pozostaje w cieniu nieuświadomienia, a jednak wpływ dźwięków na antropologiczny wymiar otaczającej nas przestrzeni jest bardzo istotny i trudny do przecenienia.

Dźwięki pierwotne w Muzeum Etnograficznym

Wystawa powstała przy zaangażowaniu osób znających się na tej abstrakcyjnej dla laików tematyce – etnomuzykologów, muzyków i artystów współczesnych.

Atrakcyjnie przedstawiona tematyka nie wiadomo kiedy i jak porywa widza w niezwykły świat polskiej muzyki ludowej. Płynne przejścia od słuchania, przez granie, do tańczenia mogą rzeczywiście pozytywnie zaskoczyć.

Zagadnienie dźwięku i jego roli w naszym życiu i kulturze zostało przedstawione na trzech zasadniczych poziomach .

Punktem wyjścia jest dźwiękowa relacja między człowiekiem i naturą. W tej części omówienie naśladownictwa dźwięków przyrody i przedstawienie inspirowanych naturą instrumentów – patyków, kamieni czy źdźbeł trawy. Ciekawa też prezentacja pejzaży dźwiękowych naturalnych krajobrazów i podkreślenie końca równowagi między dźwiękiem a ciszą.

Na poziomie kolejnym omówienie pejzażu dźwiękowego dawnej wsi. Od stosunkowo niedawna takie profile dźwiękowe stanowią przedmiot badań naukowych.
W tej części również bogactwo muzyki ludowej i związanych z nią instrumentów muzycznych.

Na końcu próba przedstawienia wpływu muzyki ludowej na kompozytorów z nurtu twórczości klasycznej i popularnej.

Unikatowym eksponatem jest fonograf Thomasa Edisona z 1899 roku, ten wynalazek utorował drogę naukowym badaniom nad naturą i znaczeniem dźwięku. Ciekawy też zestaw tak zwanych antyinstrumentów, które wykorzystywane w obrzędowości ludowej miały odstraszać złe moce, pobudzać płodność, żegnać stary i witać Nowy Rok. W kolekcji między innymi kaszubskie diabelskie skrzypce i burczybas.

Jedna z wystawowych sekcji dotyczy też postaci Oskara Kolberga, uznawanego za najwybitniejszego folklorystę i etnografa XIX-wiecznej Europy.

Z myślą o wystawie i jej najmłodszych odbiorcach została wydana książka „Brzdęk. Jak złapać dźwięk” autorstwa Pawła i Piotra Sitkiewiczów.

Formułę wystawy poszerzają zaplanowane konferencje naukowe, sympozja, wykłady, spotkania oraz program edukacyjny dostosowany do różnych grup wiekowych.