InfoGdańsk

W gdańskiej przestrzeni sporo nawiązań do patrycjuszowskiej rodziny Uphagenów. We Wrzeszczu zachował się uroczy Dworek Mon Plaisir, w którym przez kilka powojennych dekad udzielano cywilnych ślubów. W dzielnicy Piecki-Migowo zobaczyć można perłę rokokowej architektury dworskiej w ciekawie kontrastującym otoczeniu blokowej zabudowy. Tym interesującym zabytkiem jest tak zwany Dwór Piecewski. I wreszcie w obszarze Dolnego Miasta mocno zaniedbany i zdewastowany pałacyk wdowy po Uphagenie, być może dla tego zabytku wreszcie nadejdą lepsze czasy.

Najważniejszym zabytkiem jest okazała kamienica przy ulicy Długiej 12, która z polecenia Jana Uphagena została w latach 1776-1786 gruntownie przebudowana. Po śmierci właściciela obiektem opiekowała się fundacja rodziny Uphagenów i zgodnie z testamentowymi ustaleniami wnętrze budynku nie było zmieniane. Od 1911 roku w kamienicy funkcjonowało Muzeum Wnętrz Mieszczańskich, nawiązujące do patrycjuszowskiej świetności Gdańska.

Pod koniec II wojny światowej budynek został niemal całkowicie zniszczony, odbudowę sprawnie przeprowadzono w ciągu kilku powojennych lat, ale odtwarzanie wnętrz trwało znacznie dłużej i dopiero cztery dekady później (1998) wznowiono działalność muzealnej placówki. W obiekcie działa też Towarzystwo „Dom Uphagena”, z którego inicjatywy organizowane są ciekawe wykłady dotyczące lokalnej historii i kultury.

Zwiedzanie Domu Uphagena

Muzealna trasa prowadzi przez kolejne pomieszczenia tej ogromnej kamienicy. Budynek zajmuje parcelę o długości 77 metrów, przylega do niego długie i wąskie skrzydło boczne, poprzecznie usytuowana oficyna oraz dziedziniec z wysokim murem.

W reprezentacyjnej sieni efektowne schody i niewielkie pomieszczenie pełniące niegdyś funkcję biurowego kantoru. Na półpiętrze po przebudowie powstało też pomieszczenie określane jako Herbaciarnia, wewnątrz na boazeriach sceny z chińskimi nawiązaniami oraz piec, to jedyny autentyczny obiekt w tym niewielkim pomieszczeniu.

Salon w Domu Uphagena

Nieco wyżej Salon, który jest najbardziej reprezentacyjnym wnętrzem wielkiej kamienicy. Prace przy jego urządzaniu trwały aż do 1786 roku, stąd pewna różnorodność w stylizacji wystroju. Na płycinach boazerii m.in. przedstawienia ruin i budowli antycznych, w oknach cenne zasłony z lambrekinem, a w rogu dwukondygnacyjny piec. W Salonie aż do stycznia 1943 roku odbywały się coroczne spotkania rodziny Uphagenów, w trakcie których m.in. wypłacano dywidendy, warunkiem ich uzyskania była punktualność uczestników.

Obok Salonu reprezentacyjna Duża Jadalnia z równie wyszukanym wystrojem, na boazeriach sceny militarne zaczerpnięte z rzymskiej kolumny Trajana, w XVIII-wiecznej witrynie kolekcja sreber gdańskich.

Następnie przejście przez Pokój Owadów i Pokój Kwiatów, nazwy nawiązują do powtarzających się motywów wystroju. Niewielkie pomieszczenia najprawdopodobniej pełniły funkcje wypoczynkowe. W Pokoju Muzycznym kolekcja instrumentów z XVIII wieku, to depozyty Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu.

Obok Małej Jadalni dalsza trasa prowadzi przy pomieszczeniach przeznaczonych dla służby, funkcjonowanie tak wielkiego i reprezentacyjnego budynku wymagało zaangażowania wielu osób. Jedno z wnętrz pokazuje warunki życia służby, wyposażenie skromne, ale nader przyzwoite. W dolnej części budynku spiżarnia i kuchnia z odtworzonym paleniskiem i zestawem niezbędnego wyposażenia. W sezonie letnim można też wyjść na dziedziniec, przy którym kiedyś znajdowała się stajnia z drewutnią.

Pod koniec trasy ciekawe fotografie nawiązujące do historii obiektu, warto też popatrzeć na pokaźną kolekcję dyplomów i nagród, którymi wyróżniono działanie tej muzealnej placówki.

Wolne od pośpiechu zwiedzanie przenosi w świat XVIII-wiecznego Gdańska, warto na taką podróż w czasie się skusić.