Nabrzeże Tadeusza Ziółkowskiego było chętnie odwiedzane przez gdańszczan i przebywających w mieście turystów. W związku z zakończeniem prac modernizacyjnych ten malowniczy fragment portu gdańskiego znów będzie dostępny dla zwiedzających.
Już w długi majowy weekend będzie można z bliska podziwiać jednostki wchodzące do Portu Wewnętrznego, na przykład wycieczkowiec „Spirit of Discovery”, który pływa pod brytyjską banderą, a przy Nabrzeżu Westerplatte zacumuje 7 maja.
Nabrzeże Ziółkowskiego – malowniczy zakątek portu gdańskiego
Opisywane miejsce znajduje się na terenie dzielnicy Nowy Port, w pobliżu wejścia do gdańskiego Portu Wewnętrznego. Z nabrzeża roztacza się efektowna kompozycja Kanału Portowego, jego ujścia do Zatoki Gdańskiej oraz Westerplatte – symbolu wybuchu II wojny światowej. Z Nabrzeża Tadeusza Ziółkowskiego doskonale widać pomnik Obrońców Wybrzeża, który został odsłonięty w 1966 roku i do dzisiaj pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych i znanych monumentów w Polsce.
Warto przypomnieć, od 1926 roku na obszarze Westerplatte działała Polska Wojskowa Składnica Tranzytowa, w której skromny liczebnie garnizon nadzorował przeładunki dostaw na rzecz Wojska Polskiego. 25 sierpnia 1939 roku wpłynął do portu gdańskiego niemiecki pancernik „Schleswig-Holstein”, potężna jednostka zacumowała przy opisywanym nabrzeżu dokładnie naprzeciwko polskiej placówki. Dzień później okręt został przeholowany w okolice Zakrętu Pięciu Gwizdków, gdzie oczekiwał dalszego rozwoju wypadków.
Rankiem 1 września salwy z pancernika obwieściły koniec kruchego pokoju, po intensywnym ostrzale do ataku ruszyli szturmowcy niemieckiej Kriegsmarine, wkrótce potem zalegli pod ogniem polskich żołnierzy… W planach operacyjnych zakładano 12-godzinną obronę Westerplatte, obrońcy wytrwali na stanowiskach do 7 września…
Z Nabrzeża Tadeusza Ziółkowskiego można więc popatrzeć na Westerplatte z innej i bardzo przy tym ciekawej perspektywy.
Przy opisywanym nabrzeżu znajduje się też ciekawy zabytek portowej architektury. Latarnia morska powstała pod koniec XIX wieku i przez wiele lat była uznawana za najładniejszy tego rodzaju obiekt na bałtyckim wybrzeżu.
Kim był Tadeusz Ziółkowski, patron opisywanego i udanie zmodernizowanego nabrzeża?
Z pewnością wybitnym żeglarzem, już jako szesnastolatek zbierał morskie doświadczenia na niemieckim żaglowcu szkolnym „Grossherzogin Elizabeth”. Stopień kapitana żeglugi wielkiej uzyskał w 1910 roku. Podczas I wojny światowej służył jako oficer niemieckiej marynarki wojennej. Po odbudowie polskiej państwowości objął komendę nad żaglowcem szkolnym „Lwów”, pod jego dowództwem jednostka wypłynęła w maju 1923 roku w rejs do Brazylii, w trakcie tej wyprawy żaglowiec jako pierwszy polski statek w historii przekroczył linię równika.
Tadeusz Ziółkowski był też odważnym i skutecznym w działaniu patriotą. Dzięki jego zaangażowaniu polska ekipa żeglarska wystąpiła na igrzyskach olimpijskich w 1936 roku.
Nabrzeże Tadeusza Ziółkowskiego w porcie gdańskim. Źródło: Port Gdańsk.
Od 1929 roku Tadeusz Ziółkowski pełnił odpowiedzialną funkcję przełożonego pilotów w porcie gdańskim. 25 sierpnia 1939 roku sprzeciwił się wprowadzeniu pancernika 'Schlewig-Holstein” do portu gdańskiego. Po wybuchu wojny został aresztowany i kilka miesięcy później zamordowany w niemieckim obozie koncentracyjnym w Stutthofie.
Postać tego wybitnego oficera upamiętnia między innymi opisywane nabrzeże z kamiennym obeliskiem oraz pomnik przy Rybackim Pobrzeżu w centrum Gdańska.
Prace modernizacyjne w Porcie Gdańsk
Remont nabrzeża Tadeusza Ziółkowskiego dobiegł końca. Jego modernizacja stanowiła część inwestycji Zarządu Morskiego Portu Gdańsk S.A., współfinansowanej w 85 proc. przez Unię Europejską z instrumentu CEF. Prace związane z projektem pn. „Modernizacja toru wodnego, rozbudowa nabrzeży oraz poprawa warunków żeglugi w Porcie Wewnętrznym w Gdańsku” zostały już zakończone, a oficjalnie zamknięcie projektu planowane jest na czerwiec 2022 roku. Koszt całej inwestycji wyniósł 595 mln zł.
– Prace zostały podzielone na kilka zadań inwestycyjnych . W ramach zadania „Rozbudowa Nabrzeża Oliwskiego w Porcie Gdańsk” zmodernizowano w sumie 1 365 m (nabrzeża: Ziółkowskiego, Oliwskie i Zakręt Pięciu Gwizdków), tym samym utworzono stanowiska cumownicze pozwalające na obsługę największych jednostek wpływających do Portu Wewnętrznego. Wykonano również niezbędne roboty towarzyszące w zakresie: instalacji sanitarnych, elektroenergetycznych, teletechnicznych, prac czerpalnych, nawierzchni drogowych i kolejowych oraz torów poddźwigowych – mówi Magdalena Schulz, główny specjalista ds. inwestycji w Porcie Gdańsk.
Wykonawcą kontraktu zawartego w styczniu 2019 r. była firma Strabag Sp. z o.o. – lider konsorcjum.
Nabrzeże Ziółkowskiego zyskało na odcinku ogólnodostępnym możliwość cumowania jednostek pasażerskich. Całość prac modernizacyjnych nie tylko zwiększy przepustowość oraz poziom bezpieczeństwa dla manewrujących i cumujących jednostek, ale uczyni ten teren bardziej atrakcyjnym i przyjaznym dla odwiedzających, którzy będą mogli z bliska podziwiać jednostki wchodzące do portu. Dlatego też ZMPG S.A. niebawem wyposaży nabrzeża w nowe ławki i kosze na śmieci. Natomiast dotychczasowa plenerowa wystawa zdjęć ukazujących Port Gdańsk zostanie zaktualizowana o nowe fotografie.
– Otwarcie nabrzeża dla mieszkańców i turystów planujemy już w długi majowy weekend. Trwają tam ostatnie prace porządkowe i kilka dni temu zasiana została trawa. Czekamy jeszcze na nowe ławki i kosze na śmieci, które powinny pojawić się niebawem. Wiemy jak popularnym miejscem dla spacerowiczów jest to nabrzeże, otrzymujemy też sporo zapytań od miłośników latarni morskiej, która znajduje się przy tym nabrzeżu, dlatego zdecydowaliśmy o jego otwarciu już w ten weekend – wyjaśnia Anna Drozd, rzecznik prasowy Portu Gdańsk.
Prace trwały dłużej ze względu konieczność przeprowadzenia dodatkowych czynności związanych z rozpoznaniem archeologicznym, oraz problemami z dostawą materiałów z uwagi na zakłócenia łańcucha dostaw spowodowanego pandemią Covid-19.
