Historia fotografii reklamowej i mody w dobie PRL-u stanowi jeden z najmniej rozpoznanych wątków w dziejach polskiej twórczości fotograficznej.
Specyfika gospodarczo-polityczna kraju oraz skupienie twórców wokół celów wyznaczonych przez Związek Polskich Artystów Fotografików powodowały, że działalność komercyjna była marginalizowana i niemal całkowicie pomijana w twórczych życiorysach.
Zbigniew Wołyński – wybitny fotograf reklamowy
Jedną z postaci nieobecnych w opracowaniach dotyczących dwudziestowiecznej fotografii jest bohater wystawy Zbigniew K. Wołyński.
Wspomniany artysta odegrał ogromną rolę w kształtowaniu ówczesnych wyobrażeń o fotografii reklamowej i mody. Był fotografem wyznaczającym trendy w rodzimym środowisku twórców reklamy, w jego postawie i specyfice warsztatu można ujrzeć odbicie szeregu uwarunkowań i konteksty funkcjonowania ówczesnych twórców nakierowanych na cele utylitarne.
W okresie od połowy lat pięćdziesiątych do schyłku gierkowskiej dekady jego prace wielokrotnie nabierały charakteru materiału wzorcowego.
Stał się również pierwszym polskim teoretykiem fotografii mody, publikującym w drugiej połowie lat pięćdziesiątych, a jego teksty, ilustrowane własnymi pracami, ukazywały się na terenie krajów demokracji ludowej. Pośród nich jednym z najważniejszych był artykuł pt. „Charme und Phantasie” opublikowany w niemieckim czasopiśmie „Fotografik” w 1957 roku, od którego został zapożyczony tytuł niniejszej wystawy.
Związki artysty ze światem mody wynikały z faktu, że w okresie 1956–1958 był etatowym fotografem „Biura Mody” – zalążka legendarnej Mody Polskiej.
Zbigniew Wołyński na Międzynarodowym Kongresie Reklamy Socjalistycznej w Poznaniu
Od przełomu lat 50. i 60-tych Zbigniew Wołyński zajmował się fotografią reklamową. W tej prekursorskiej w ówczesnych realiach roli pracował dla wielu zleceniodawców, a jego sukcesy na nielicznych wtedy wystawach przyniosły mu szereg nagród i zainteresowanie jego osobą w branży reklamowej.
Był jedynym polskim fotografem, którego portfolia i omówienia kilkukrotnie przedstawiał na swoich łamach branżowy miesięcznik „Reklama”. Momentem kulminacyjnym kariery Zbigniewa K. Wołyńskiego stał się 1972 rok, kiedy w trakcie Międzynarodowego Kongresu Reklamy Socjalistycznej w Poznaniu eksponowano jego indywidualną wystawę jako jeden z elementów oprawy plastycznej tego szeroko komentowanego wydarzenia, mającego na celu wyznaczyć drogi rozwojowe działalności reklamowej w krajach RWPG.
W pracach Zbigniewa Wołyńskiego odnaleźć można szereg inspiracji – od wzorów płynących z przedwojennego awangardowego kina i fotografii, przez stylistykę fotografii zachodnich magazynów mody takich jak: „Vogue” czy „Harper`s Bazaar” po Polską Szkołę Plakatu.
Twórczość Zbigniewa K. Wołyńskiego stanowi niewątpliwie jedną z kluczowych części składowych dziedzictwa polskiej fotografii reklamowej drugiej połowy XX wieku, a wystawa jest tak zaaranżowana, by ukazać nie tylko dorobek artysty i jego źródła, ale również poprzez m.in. swoją architekturę – odtwarzającą wybrane aspekty oryginalnych pokazów artysty – pokazać kontekst funkcjonowania tego rodzaju prac w dobie PRL-u.
Opisaną wystawę zobaczyć można w Spichlerzu Opackim w Oliwie – Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Wernisaż wystawy odbędzie się w dniu 25 marca 2022 r. o godzinie 18:00.
Wernisaż wystawy „Wdzięk i fantazja”. Moda i reklama w PRL-u w twórczości fotograficznej Zbigniewa K. Wołyńskiego;
Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku;
ul. Cystersów 19, 80-330 Gdańsk
Data wernisażu: 25 marca 2022 r., godz. 18:00.