Imprezy

Historie nieoczywiste. Heweliusz i jego miasto

InfoGdansk
17 listopada, 2021

Czy można prowadzić browar, a z jego dachu obserwować niebo? Hodować cytryny i budować lunety? Pisać wielkie astronomiczne dzieła i jednocześnie zasiadać w radzie miasta?

Jan Heweliusz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli świata nauki XVII wieku, udowodnił, że tak. Ten doskonale kojarzony gdańszczanin zapisał się w historii jako skuteczny w działaniu urzędnik, producent doskonałego piwa i przede wszystkim wytrwały badacz rozgwieżdżonego nieba.

Spotkanie Jana Heweliusza z Edmundem Halleyem

Wyniki jego obserwacji zostały z niedowierzaniem przyjęte przez angielskich uczonych, stąd przyjazd do Gdańska Edmunda Halleya i poprowadzone przez niego wnikliwe dochodzenie naukowe. Wybitny gość potwierdził poprawność prowadzonych przez Heweliusza badań, wkrótce potem gdański astronom został zaproszony w szeregi elitarnego londyńskiego Royal Society.

Postać i dokonania Jana Heweliusza upamiętnia pomnik ustawiony w pobliżu Ratusza Staromiejskiego, wcześniejszy i mniej okazały monument został przeniesiony na placyk przy kościele św. Katarzyny.

25 listopada o godz. 17:00 w Hevelianum na temat zaangażowania Jana Heweliusza w życie rodzinnego Gdańska rozmawiać będą dr Anna Walczak (PAN Biblioteka Gdańska), dr hab. Sławomir Kościelak (Uniwersytet Gdański), dr Janusz Dargacz (Muzeum Gdańska) i dr Jan Daniluk (Hevelianum). Wstęp wolny.

Jan Heweliusz (1611-1687), patron Hevelianum, znany jest przede wszystkim jako astronom. Jednak skala jego pozostałych zainteresowań jest imponująca – był matematykiem, konstruktorem, artystą, browarnikiem, a także dyplomatą. Mając czterdzieści lat, został dożywotnim rajcą Gdańska.

Zobacz też – Gdzie w Gdańsku kupić szlifierkę Milwaukee?

Tematem spotkania 25 listopada będzie właśnie ten aspekt jego działalności. Zaproszeni goście wspólnie z prowadzącym postarają się spojrzeć na niego nie jako na naukowca i badacza, lecz człowieka z epoki, mieszczanina i osobę silnie zaangażowaną w życie rodzinnego miasta.

Czy postawa Heweliusza była wyjątkiem, czy tez regułą na tle innych przedstawicieli elit nowożytnego Gdańska? Czy często łączono naukę z karierą urzędniczą? Czy postać Heweliusza może dziś służyć za wzór, a jeśli tak, to w jakim względzie? Jak przez stulecia dbano o pamięć o Heweliuszu? Co o nim wiedzą współcześni mieszkańcy aglomeracji gdańskiej? Czy w tej materii mamy jeszcze wiele do zrobienia? Jakie zagadki dotyczące życia i działalności Heweliusza, a także jego spuścizny, czekają nadal na rozwiązanie?

Dyskusja o wybitnym uczonym w gdańskim Hevelianum

Na te i inne pytanie związane z najsłynniejszym, gdańskim astronomem postarają się wspólnie znaleźć odpowiedzi zaproszeni paneliści: dr Anna Walczak, dyrektorka PAN Biblioteki Gdańskiej (instytucji, która jako jedyna na świecie posiada komplet dzieł Jana Heweliusza i od lat zaangażowana jest w popularyzację jego osoby), dr hab. Sławomir Kościelak, prof. UG (historyk, znawca dziejów głównie nowożytnego Gdańska, pomysłodawca i kierownik studiów podyplomowych Gedanistyki) oraz dr Janusz Dargacz (historyk, kierownik Działu Historii Muzeum Gdańska).

Z ramienia Hevelianum w rolę moderatora wcieli się historyk, dr Jan Daniluk.

Spotkanie odbędzie się w sali Haxo, na I piętrze Wozowni Artyleryjskiej. Będzie także transmitowane na Facebooku i kanale YouTube Hevelianum.

Wstęp wolny!

Wydarzenie jest częścią obchodów 410. rocznicy urodzin Jana Heweliusza. Całoroczny program obchodów można znaleźć na stronie janheweliusz.pl.

INFORMACJE
Historie nieoczywiste. Heweliusz i jego miasto;
Dyskusja w gdańskim Hevelianum;
I piętro Wozowni Artyleryjskiej;
Gradowa 8, 80-802 Gdańsk;
25 listopada o godz. 17:00, wstęp wolny.