Już w X wieku na terenie Śmiechowa i Nanic funkcjonowały słowiańskie siedliska. Wymienione nazwy pierwszy raz pojawiły się w dokumentach z roku 1343, wystawionych przez wielkiego mistrza krzyżackiego.
W 1576 roku starosta pucki Ernest Wejher zakupił dobra śmiechowskie i nanickie. Jego wnuk Jakub, wojewoda malborski, senator, starosta bytowski i generał ziem pruskich, założył w roku 1643 osadę nazwaną Wejherowską Wolą. W tym samym czasie ufundował kościół św. Trójcy. Pięć lat później z inicjatywy Wejhera rozpoczęto budowę klasztoru o. reformatów oraz kościoła św. Anny. Ten sakralny zespół stał się w późniejszych czasach ważnym ośrodkiem kultu religijnego i oświaty.
Fundacja Jakuba Wejhera
W 1649 roku rozpoczęto wznoszenie kalwarii, co było następstwem ślubów złożonych przez Wejhera w 1634 r. podczas działań kampanii smoleńskiej. Poważnie wtedy ranny Jakub przyrzekł, że w przypadku ocalenia wybuduje na swoich włościach kalwarię oraz ufunduje kościół. Za jego życia powstała większość z 26 kaplic. Jakub Wejher wpisał się w nurt kontrreformacyjnych inicjatyw, zawdzięczamy im wiele wspaniałych zabytków sakralnej sztuki.
Kalwaria stała się najcenniejszym obiektem miasta i celem pielgrzymek z rozległych kaszubskich obszarów. Już w 1650 roku król Jan Kazimierz nadał miejscowości chełmińskie prawa miejskie. Była to ostatnia pomorska lokacja w tym systemie prawnym i przy tym swego rodzaju potwierdzenie żywotności zaproponowanych jeszcze przez Krzyżaków rozwiązań prawnych. Mniej więcej w tym czasie powstał też pierwszy ratusz, szachulcowy szpitalik oraz zabudowa rynku.
Jakub Wejher umarł w 1657 roku, potem zarządczych talentów dowiodła Joanna Katarzyna, wdowa po zmarłym magnacie. W kolejnych dziesięcioleciach XVII i XVIII wieku dość często zmieniali się właściciele tych okolic. W latach siedemdziesiątych XVII stulecia miasto należało do Radziwiłłów, następnie do Sobieskich. Od roku 1720 miastem rządzili Przebendowscy, a ostatecznie od 1790 r. właścicielami stali się Keyserlingkowie.
Wejherowo – podczas zaborów Neustadt
Nieco wcześniej (1772 r.) w wyniku rozbioru Rzeczypospolitej opisywane miasto zostało włączone w granice Królestwa Pruskiego, wprowadzono wtedy nazwę Neustadt in Westpreußen . Ustrój prywatnego miasta zniesiono w 1818 roku, gdy Wejherowo stało się siedzibą powiatu obejmującego obszar Półwyspu Helskiego, Pucka oraz m in. Sopotu.
W 1870 roku miasto zyskało kolejowe połączenie z Gdańskiem oraz Koszalinem, co przyśpieszyło gospodarczy rozwój miejscowości. Przybywało ludności niemieckiej, aczkolwiek na początku XX stulecia wyraźnie ożywiły się grupy miejscowej ludności polskiej i kaszubskiej. W 1920 roku miasto zostało włączone w granice odbudowanej Rzeczypospolitej, nie obyło się bez pewnych protestów ze strony mieszkańców niemieckich. W późniejszych latach dość szybko ludnościowe proporcje ustaliły się na korzyść strony polskiej.
Wielka tragedia rozegrała się na przełomie lat 1939 i 1940. W położonych niedaleko lasach piaśnickich hitlerowcy wymordowali inteligencję pomorską, w tym wielu polskich mieszkańców Wejherowa. W zbrodnię ochotniczo zaangażowali się niektórzy niemieccy mieszkańcy opisywanego miasta.
Podczas wojny wysiedlono też spore grupy tutejszej ludności. W odpowiedzi mieszkańcy zorganizowali ruch zbrojnego oporu, skupiony przy Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”. W konspiracyjne działania zaangażowali się również harcerze z Tajnego Hufca Harcerstwa z Gdyni. 12 marca 1945 roku do Wejherowa wkroczyły wojska sowieckie, miasto nie uległo większym zniszczeniu, jak wiadomo, takiego szczęścia nie miało wiele innych pomorskich miejscowości.
W latach siedemdziesiątych w wejherowskiej przestrzeni powstało sporo mieszkaniowej zabudowy, inwestycyjne ożywienie wynikało z planów otwarcia elektrowni jądrowej w niedalekiej okolicy. Tych śmiałych, jakby nie patrzeć, koncepcji nie zrealizowano. Od 1999 roku Wejherowo jest (ponownie) stolicą powiatu. Miasto funkcjonuje jako część wielkiej nadmorskiej aglomeracji, komunikacyjne i gospodarcze powiązania z Trójmiastem są bardzo silne.
Jak dojechać na pks wejherowo – zastanawiasz się jakie autobusy pokonują tę trasę? Do Wejherowa dojedziesz autobusem. Nie musisz więc spędzać wielu godzin za kierownicą samochodu.
Dzięki pracom renowacyjnym przeprowadzonym w przestrzeni rynku i kalwarii miasto zyskało też na turystycznej atrakcyjności. To także ważne centrum krzewienia kultury kaszubskiej, silnie wpisanej w ciekawą historię miasta i okolicy.
Wejherowo – ciekawe miejsca i zabytki
Kalwaria Wejherowska
To najcenniejszy zabytek Wejherowa i przy tym jedna z najstarszych polskich kalwarii. Sakralny zespół składa się z 26 kaplic malowniczo usytuowanych na wzgórzach otaczających miasto. Jedynie Brama Oliwska znajduje się poza terenem kalwarii, niedaleko centrum Wejherowa. Budowę w 1649 roku zainicjował Jakub Wejher i za jego życia powstała większość budowli. Niektóre z nich to prawdziwe perły barokowej architektury, to na przykład: Kaplica Agonii Chrystusa, Pałac Piłata, Pałac Heroda, Kaplica Spotkania, Kaplica Grobu Pańskiego oraz najokazalsza, zwana Kościołem Trzech Krzyży.
Kościół św. Anny
To barokowy świątynia oo. reformatów z przylegającym klasztorem. Niestety budynki klasztorne w niewielkim stopniu nawiązują do dawnej funkcji i architektury, gdyż znajduje się w nich szkoła. Natomiast wspaniale prezentuje się zabytkowy kościół. Zbudowany w połowie XVII wieku jest najstarszą zachowaną świątynią w Wejherowie. Wewnątrz zachowało się autentyczne barokowe wyposażenie ze słynnym obrazem Matki Bożej Wejherowskiej. W podziemiach zwiedzać można krypty ze szczątkami Wejherów i Przebendowskich. W 1999 roku kościół ustanowiono Sanktuarium Pasyjno-Maryjnym.
Rynek i deptak
Najbardziej reprezentacyjne i urokliwe fragmenty miasta. Oprócz stylowych kamieniczek zwraca uwagę usytuowana w południowej pierzei oryginalna bryła ratusza. Wcześniejszy budynek, zapewne o konstrukcji szkieletowej, istniał tu już w połowie XVII wieku. Obecny pochodzi z 1908 roku i prezentuje się bardzo interesująco. W południowo-zachodniej części rynku znajduje się kościół św. Trójcy. Niewielki szachulcowy kościółek wybudowano już 1643 roku, a w roli fundatora wystąpił Jakub Wejher. Dzisiejsza bryła kościoła pochodzi z ok. 1750 roku, dalsza rozbudowa miała miejsce w latach 20 ubiegłego stulecia. Zachowało się barokowe wyposażenie, aczkolwiek niezbyt bogate. Z kolegiatą św. Trójcy sąsiaduje uroczy XVIII –wieczny budynek. To dawny szpitalik i przytułek dla ubogich. Wychodząca z rynku ulica Sobieskiego to handlowe centrum miasta. Kamienice ozdabiające ten trakt reprezentują różne style architektoniczne: barok, klasycyzm oraz secesję. Na rynku również pomnik Jakuba Wejhera, wielokrotnie przywoływanego założyciela miasta.
Kościół św. Stanisława
Potężna neogotycka świątynia wybudowana została w 1908 roku na potrzeby wejherowskich ewangelików. W bryle kościoła liczne wieżyczki oraz wysoka wieża zegarowa. Wejherowianie potocznie nazywają kościół Leonem, wynika to z wezwania świątyni, funkcjonującej jako kościół św. Leona Wielkiego i św. Stanisława Kostki.
Pałac Przebendowskich z parkiem
To jeden z najcenniejszych wejherowskich zabytków. Pałac powstał na przełomie XVIII i XIX wieku z inicjatywy Keyserlingków, lecz przez lata przyjęła się nazwa Pałacu Przebendowskich. Obecnie mieści się tu Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubskiej. Starannie odrestaurowany obiekt z ciekawymi eksponatami stanowi niemałą atrakcje turystyczną. W pałacu organizowane są również różnego rodzaju konferencje, sympozja oraz spotkania. Odbywają się też okazjonalne koncerty. Rozległy park jest chętnie odwiedzany przez wejherowskich spacerowiczów.
