Dla tych malowniczych ruin turyści potrafią zboczyć z zasadniczej trasy i następnie przez dłuższy czas chłonąć niezwykły nastrój wpisany w ten fragment żuławskiego Steblewa. Mowa o ruinach świątyni, która powstała w XIV wieku i uchodziła za jeden z największych kościołów na Żuławach Wiślanych.
Sakralny obiekt nie przetrwał ostatnich miesięcy II wojny światowej.
Malownicze ruiny w żuławskim Steblewie
Jak dotrzeć do żuławskiego Steblewa? Najłatwiej lokalną drogą prowadzącą z Cedrów Wielkich lub z Pszczółek od drugiej strony. Można też dotrzeć pieszo idąc wzdłuż wskazań Szlaku Domów Podcieniowych. Steblewskie ruiny znajdują się tuż przy wspomnianej drodze i nie da się ich przeoczyć.
Kościół powstał w XIV wieku z inicjatywy Zakonu Krzyżackiego, dla którego okolica odgrywała znaczącą rolę.
Większe rozmiary świątyni podkreślały też znaczenie Steblewa, które jako centrum wielkiego krzyżackiego zespołu folwarcznego odgrywało znacząca rolę w ekonomice rycerskiego zakonu. O czym też świadczyła nazwa Żuławy Steblewskie, którą obejmowano miejscowość i jej rozległe okolice.
Świątynia wyróżniała się większymi (na tle innych świątyń żuławskich) wymiarami oraz całkowicie murowaną wieżą, co w żuławskim regionie było rzadko spotykane.
Po reformacyjnych zawirowaniach świątynia została objęta przez wiernych konfesji luterańskiej.
W 1628 roku steblewski kościół został zdewastowany przez wojska szwedzkie, następnie odbudowany dzięki wsparciu Rady Miasta Gdańska, która obejmowała świątynię swoim patronatem.
Gotyckie ruiny – drugie życie steblewskiego kościoła
Steblewski kościół spłonął pod koniec II wojny światowej i nie wiadomo w jakich dokładnie okolicznościach zabytek uległ zniszczeniu. Być może pożar był skutkiem walk, a może podpalenia przez pijanych i znanych z takich działań żołnierzy Armii Czerwonej.
Wojenną zagładę przetrwały mury zewnętrzne oraz fragmenty wieży. Solidny gotycki mur daje wyraźne wyobrażenie odnośnie dawnej sylwety kościoła.
Na szczęście ruiny nie zostały rozebrane i z biegiem lat wrosły w przestrzeń powojennego Steblewa, a potem… zyskały nowe życie. Dzięki zaangażowaniu Gminy Suchy Dąb oraz lokalnych mieszkańców udało się gotyckie mury zabezpieczyć oraz uporządkować otoczenie. Pozostałości steblewskiej świątyni pozostają pod duszpasterską opieką księży z giemlickiej parafii, dzięki ich zaangażowaniu w okresie letnim w steblewskich ruinach odprawiane są msze święte o bardziej polowym charakterze.
W nastrojowych wnętrzach odbywały się też inscenizacje historyczne o przyciągających uwagę tytułach – na przykład „Historia w murach zaklęta” czy „Duch pastorowej powraca”.
Steblewo – nie tylko kościelne ruiny
Na tym nie koniec, Steblewo jako jedna z najciekawszych miejscowości żuławskich intryguje też innymi pamiątkami przeszłości. W pobliżu ruin steblewskiej świątyni zobaczyć można kaplicę grobową rodziny Wessel oraz stare płyty nagrobne z XVIII i XIX wieku. Wspomniana kaplica została odnowiona dzięki zaangażowaniu pani Marianne Budke-Daeg pochodzącej z przywołanej wyżej i nader licznej rodziny Wessel.. Pani Marianna po zakończeniu remontu osobiście pojawiła się w Steblewie i urządziła przyjęcie dla tutejszych mieszkańców – oto piękny przykład tego, jak historia może zbliżać i łączyć.
W Steblewie można też zobaczyć dwa domy podcieniowe, budownictwo tego rodzaju było przez wiele stuleci znakiem rozpoznawczym żuławskiego regionu.
Zobacz więcej – Domy podcieniowe na Żuławach
Na terenie Żuław Wiślanych warto również odwiedzić ruiny kościołów w Ostaszewie oraz Borętach.
