Informacje

Remont gdańskiego Żurawia

InfoGdansk
15 grudnia, 2020
Zdjęcie: Gdański Żuraw - największy dźwig portowy w średniowiecznej Europie!

Gdańskiego Żurawia kojarzą chyba wszyscy polscy turyści. Obiekt wyrósł w połowie XV wieku i służył do rozładunku i załadunku statków. Wewnątrz osadzono wielkie koła, w których pracowicie dreptali tak zwani żurawnicy, dzięki ich cierpliwej pracy z przepastnych ładowni wyciągano beczki z piwem, młyńskie kamienie, skrzynie itd.

Przy użyciu górnej pary kół na statkach osadzano długie i ciężkie maszty.

W roli portowego dźwigu obiekt funkcjonował do połowy XIX wieku, zatem aż cztery stulecia! Potem wielkie baszty służyły jako mieszkania dla miejskiej biedoty, funkcjonowały też w nich zakład  fryzjerski oraz wytwórnia pantofli.

Po powojennej odbudowie dostojny dźwig portowy pełni funkcje muzealne i działa jako oddział Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

Kompleksowy remont gdańskiego Żurawia

Żuraw jest więc niewątpliwą ikoną nadmotławskiego miasta i jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Pomorza Gdańskiego.
Na początku 2021 roku rozpocznie się realizacja projektu, dzięki któremu zabytkowy dźwig zyska nowy blask, a jednocześnie zachowa swoją unikatowość i niepowtarzalny charakter. Projekt zostanie zrealizowany dzięki otrzymanemu dofinansowaniu w ramach funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Przewidywany zakres prac obejmuje przebudowę, modernizację i konserwację zabytkowego dźwigu portowego. Planowane są renowacja murów ceglanych oraz elementów drewnianych i metalowych, a także wymiana i usprawnienie wszelkiego typu instalacji.

Przebudowa wszystkich kondygnacji obu baszt oraz części wyciągu drewnianego pozwoli na zmodyfikowanie dotychczasowej ścieżki zwiedzania i udostępnienie gościom nieużytkowanych jak dotąd przestrzeni.

Żuraw jest zabytkiem techniki i jednym z niewielu zachowanych tego typu budynków na świecie. Zrealizowane prace przyczynią się do zachowania tego unikatowego obiektu dla przyszłych pokoleń, poprawią komfort zwiedzania również osobom z niepełnosprawnościami, a dzięki zastosowaniu rozwiązań wpływających na efektywność energetyczną, zmniejszą obciążenie dla środowiska.mówi Szymon Kulas, zastępca dyrektora ds. administracyjno-technicznych.

Nowa wystawa w muzealnym Żurawiu

Po remoncie w zabytkowych wnętrzach powstanie zupełnie nowa ekspozycja stała. Zlokalizowana na poziomach od 0 do 3 w obu basztach Żurawia oraz w części dźwigowej, czyli na tzw. wyciągu – w wyjątkowy sposób przeniesie zwiedzających do XVII-wiecznego portu w Gdańsku.
Nowoczesna koncepcja wystawowej narracji opierać się będzie na ograniczeniu tekstów pisanych i zastąpieniu ich filmem. W roli narratora wystąpi Hans Kross – gdański kupiec i armator, który poprowadzi widzów szlakiem niebezpiecznego świata morskiej żeglugi i zawiłych obyczajów towarzyszących transakcjom kupieckim oraz pracy ówczesnych urzędników miejskich.

Wspomniany kupiec przedstawi też sposoby przechowywania i przeładunku towarów, a także techniki budowy i naprawy statków. Zaprowadzi zwiedzających do mieszczańskiego wnętrza oraz portowej tawerny, w której tętni rozrywkowe życie XVII-wiecznego miasta.

Wizualizacja nowej wystawy stałej. Remont Żurawia trwać będzie do końca 2023 roku. Źródło: materiały prasowe Narodowego Muzeum Morskiego.

Na wystawie pojawią się również uzupełniające środki multimedialne, takie jak stanowiska interaktywne, hologramy, makiety oraz panoramiczne i dotykowe ekrany – z pewnością dostarczą dodatkowych przeżyć, a także zachęcą do aktywnego poznawania wystawy.

Nowoczesna edukacja

W tak odnowionym Żurawiu proponowana będzie zróżnicowana oferta kulturalno-edukacyjna, która podkreśli historyczną, artystyczną i naukową wartość obiektu oraz włączy społeczność lokalną i osoby należące do grup zagrożonych wykluczeniem społecznym do aktywnego uczestniczenia w życiu kulturalnym.
Nowy program edukacyjny będzie skierowany do szerokiego grona odbiorców: szkół, studentów, osób prywatnych, rodzin z dziećmi i seniorów.

Na szczególną uwagę zasługują również propozycje przygotowane specjalnie dla osób niepełnosprawnych. – Oferta edukacyjna została pomyślana tak, żeby maksymalnie zaangażować jego odbiorców w proponowane im zajęcia. – mówi Przemysław Węgrzyn, kierownik Działu Edukacji Narodowego Muzeum Morskiego.

Duże walory edukacyjne będą miały środki akustyczno-wizualne i multimedialne, w które zostanie wzbogacona nowa wystawa stała. Uczestnicy zajęć edukacyjnych w Żurawiu będą mogli m.in. odbyć rejs żaglowcem w kierunku portu gdańskiego oraz obejrzeć fragment nabrzeża przeładunkowego.

Międzynarodowa współpraca

Remont, modernizacja i konserwacja oraz organizacja nowej wystawy stałej w historycznych przestrzeniach Żurawia są możliwe dzięki otrzymanemu dofinansowaniu na projekt pn. „Konserwacja, remont i modernizacja Żurawia Gdańskiego – oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku wraz z utworzeniem nowej wystawy stałej” w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W inwestycji zostaną też wykorzystane środki Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Termin zakończenia prac związanych z projektem przewidywany jest na koniec 2023 roku.

Narodowe Muzeum Morskie nie zwalnia tempa, niedawno rozpoczął się remont zabytkowego „Sołdka”, po powrocie rudowęglowca na Motławę w jego wnętrzu będzie przygotowywana nowa wystawa stała.

Galeria Remont gdańskiego Żurawia - fotografie