InfoGdańsk

Kilka tygodni temu nadmotławskie miasto wzbogaciło się o kolejną placówkę muzealną. Otwarte w październiku 2024 r. Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego ciekawie opowiada o specyfice i historii największej uczelni regionu pomorskiego.

Muzealna placówka działa w uczelnianym budynku przy ulicy Bielańskiej 5, zatem na terenie Starego Miasta, w pobliżu innych historycznych i turystycznych atrakcji Gdańska.

Długie oczekiwanie na Uniwersytet Gdański

Pomimo swojego bogactwa i znaczenia miasto Gdańsk musiało długo czekać na powstanie uczelni o uniwersyteckim charakterze. W czasach przynależności miasta do szlacheckiej Rzeczypospolitej spore nadzieje wiązano z Gimnazjum Akademickim, którego wysoki poziom przyciągał słuchaczy z wielu krajów regionu bałtyckiego, przekształcenie placówki w uniwersytet nigdy jednak nie nastąpiło.

Temat wrócił w drugiej połowie XIX wieku, gdy miasto budziło się z wieloletniego letargu i coraz wyraźniej aspirowało do ważnej roli w rozległym państwie niemieckim. Ze względu na bliskość Królewca z wiekowym uniwersytetem zwanym potocznie Albertyną zabrakło determinacji w organizacji gdańskiej uczelni, miasto zyskało za to wyższą szkołę techniczną, a nieco później medyczną.

Temat organizacji Uniwersytetu Gdańskiego wrócił dopiero po zakończeniu II wojny światowej, ale przez wiele lat nie wyszedł poza ramy ogólnych propozycji i dyskusji.
Dopiero w 1965 roku władze wojewódzkie uznały powołanie uniwersytetu za jeden z lokalnych priorytetów. Dwa lata później powstała komisja z głównym zadaniem przygotowania wniosku powołania uczelni.

W dniu 20 marca 1970 roku Rada Ministrów wydała rozporządzenie o powołaniu Uniwersytetu Gdańskiego. Placówka postała w oparciu o działające wcześniej Wyższą Szkołę Pedagogiczną oraz Wyższą Szkołę Ekonomiczną z siedzibą w Sopocie.
Pierwszym rektorem Uniwersytetu Gdańskiego został prof. Janusz Sokołowski, który pełnił wcześniej funkcję rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Pół roku później (1 października roku) w przestronnym wnętrzu Teatru Wybrzeże odbyła się uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego.

Uniwersytet Gdański na muzealnej wystawie

Muzealna placówka działa w uczelnianym budynku przy ul. Bielańskiej 5 – siedzibie Instytutu Archeologii i Etnologii oraz Instytutu Historii Sztuki Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego.

W pięciu muzealnych salach zobaczyć można wystawy opisujące historię i ciekawe aspekty działania gdańskiej uczelni. Wystawę otwiera sekcja o nieprzypadkowym tytule „W morzu droga Twoja”, hasło od kilkudziesięciu lat stanowi uczelnianą dewizę, przyświecająca działaniu uniwersytetu do czasów obecnych. W tej sali prezentowany jest między innymi sprzęt oceanograficzny oraz sylwetka i dorobek prof. Krzysztofa Skóry, któremu uczelnia zawdzięcza rozwój Stacji Morskiej w Helu z chętnie odwiedzanym Fokarium.

Kolejne wystawy wartko prowadzą przez ciekawe dzieje tej zasłużonej uczelni. Uwagę przyciągają indeks pierwszego studenta oraz dyplom pierwszego absolwenta, zatem świadectwa samych początków Uniwersytetu Gdańskiego.
Do tego maszyna do pisania marki Rheinmetall należąca do wybitnie zasłużonego prof. Wacława Odyńca, insygnia rektorskie, kolekcja etnograficzna i wiele innych ciekawych eksponatów.
Osoba sala dotyczy zaangażowania studentów w starania o demokratyzację kraju, w części o tytule „Ku demokracji i samorządności” szczególnie intryguje postać Julio Cesara Paucara Pereza, który jako student Uniwersytetu Gdańskiego czynnie zaangażował się w działalność opozycyjną, polskie aspiracje wspierał też po powrocie do Peru.

Pomimo niewielkiej przestrzeni – wystawa interesująco opowiada o historii Uniwersytetu Gdańskiego, który z racji rozproszenia był przez długie lata określany mianem najdłuższego uniwersytetu w Europie!
To odległe czasy, obecnie Uniwersytet Gdański działa w oparciu o trzy nowoczesne kampusy w gdańskiej Oliwie, Sopocie i Gdyni.

Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego – ciekawe miejsca w okolicy

Wstęp do Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego jest bezpłatny, placówkę zwiedzać można od poniedziałku do soboty w godz. 10.00-18.00.

Innych ciekawych miejsc w pobliżu uniwersyteckiego muzeum nie brakuje. Tuż obok znajduje się gotycki kościół św. Józefa, który ze względu na dramatyczne wydarzenia z czasów II wojny światowej funkcjonuje jako Sanktuarium Ofiar Nieludzkich Systemów.
Nieco dalej znajduje się Ratusz Staromiejski, w którym odbywa się wiele ciekawych inicjatyw z nurtu gdańskiej i szerzej ujmowanej bałtyckiej historii.

Z okolic wspomnianego ratusza blisko już do Muzeum Bursztynu, placówka działa w gotyckim budynku Wielkiego Młyna i cieszy się wielkim zainteresowaniem wśród gdańszczan i odwiedzających miasto turystów.

Wizytę w Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego można więc połączyć z dłuższą wyprawą przez wątki gdańskiej historii.