Rzeka stosunkowo krótka (ok. 65 km długości), jednak w dziejach Gdańska przez wiele stuleci odgrywała rolę co najmniej kluczową. W oparciu o Motławę budowano pierwsze gdańskie porty i właśnie tej rzece miasto zawdzięcza późniejszy rozkwit i dobrobyt. Nazwa jest być może reliktem języka pruskiego, podobne słowo („mutulas’) w mowie litewskiej oznacza „pęcherzyk wodny”, łotewskie „mutulis” to werbalne oznaczenie „wytryskującego źródła”.
Początkowo Motława funkcjonowała jako ramię wiślane, ale już w średniowieczu została odcięta od nurtu najdłuższej polskiej rzeki. Jej nazwą objęto też Szpęgawę będącą wcześniej motławskim dopływem.
Obecnie przyjmuje się, że Motława wypływa z Jeziora Rokickiego niedaleko Tczewa. Jej przebieg wyjątkowo ciekawy i malowniczy, rzeka płynie przez kolejne żuławskie wioski z zabytkami pamiętającymi czasy krzyżackie, to m.in. Krzywe Koło, Suchy Dąb czy Grabiny Zameczek. W niepozornym Wróblewie piękny kościółek z XVI wieku, a w Mokrym Dworze w 1740 roku urodził się Jan Jerzy Forster – w towarzystwie ojca wziął udział w wyprawie Jamesa Cooka dookoła świata!
Motława – krótka rzeka o wielkim znaczeniu w dziejach miasta Gdańska
Krajobrazowe i historyczne atrakcje spina znakowany Szlak Motławski (40,4 km długości) prowadzący z Tczewa do Gdańska.
Po drodze Motława zbiera wody kilku dopływów: Kłodawy, Bielawy, Czarnej Łachy, Raduni i Kanału Raduni. Przebieg rzeki ciekawie układa się w miejscowości Krępiec, tam w bliskiej od siebie odległości do Motławy wpadają Radunia i Czarna Łacha.
Na obszarze dzielnicy Olszynka rzeka wpływa w teren silnie zurbanizowany. Tu przebieg Motławy był na przestrzeni wieków zmieniany, na przykład od końca XVI wieku funkcjonuje ramię określane jako Nowa Motława. Jak wyżej wspomniano rzeka odegrała kluczową rolę w dziejach Gdańska, służyła m.in. jako wygodna przestrzeń portowa.
Motława wpada do Martwej Wisły przy półwyspie Polski Hak. Chyba najciekawszą sposobność poznania motławskich walorów daje wyprawa kajakowa, możliwość wypożyczenia sprzętu w Klubie Wodnym “Żabi Kruk”.