InfoGdańsk

Bez wątpienia to jeden z najważniejszych zabytków gdańskiej przestrzeni. Ciekawie przedstawiają się dzieje obiektu, a wnętrzne to unikatowe nagromadzenie dzieł sztuki i pamiątek historii. Dlatego w tym miejscu Dwór Artusa zostanie tylko ogólnie przedstawiony, a dokładniejsze opisy poszczególnych elementów wyposażenia zostaną zawarte w osobnych artykułach.

Nazwa zabytku nawiązuje po legendarnej postaci króla Artura, który jako uosobienie rycerskich cnót i ideałów inspirował bogate mieszczaństwo średniowiecznej Europy. Dwory Artusa powstawały w wielu miastach (m.in. w Toruniu i Malborku), służyły jako miejsca towarzyskich spotkań rycerstwa i bogatego patrycjatu. Podczas uroczystości jak też i bardziej swobodnych zabaw naśladowano rycerską obyczajowość, spotkania umacniały poczucie elitarności i mimo pewnych ograniczeń pomagały też w prowadzeniu handlowych interesów.

Dwór Artusa – reprezentacyjny salon miasta Gdańska

Pierwsza wzmianka o gdańskim Dworze Artusa pochodzi z 1357 roku. Skromny z początku budynek był w latach późniejszych przebudowywany lub po pożarowych zniszczeniach odbudowywany. Odbudowa po pożarze z 1476 roku dostarczyła pretekstu do poszerzenia związanych z obiektem kręgów mieszczańskich. Takiej obrazy obyczajów nie znieśli członkowie najbardziej elitarnego Bractwa św. Jerzego, stąd decyzja o budowie niezależnej siedziby, tak powstał istniejący do dzisiaj dwór Bractwa św. Jerzego.

Bractwa łączyły mieszczan o wspólnych zainteresowaniach, pochodzeniu, wojennych doświadczeniach. Określane też jako ławy gospodarowały poszczególnymi fragmentami przestrzeni Dworu Artusa, zasiadający w nich mieszczanie dbali o właściwy wygląd i wyposażenie przypisanej im części wnętrza. Tak powstała unikatowo zaaranżowana przestrzeń, wiele mówiąca o upodobaniach i zainteresowaniach dawnego mieszczaństwa. Za najważniejsze bractwa uznawano: św. Rajnolda, św. Jerzego, Malborskie, Trzech Króli oraz Ławników.

Zobacz też – Ławeczki tapicerowane. Dodatek, który może zmienić cały pokój

W połowie XVI wieku budynek przebudowano zgodnie z renesansowymi kanonami architektury. Kolejną przebudowę przeprowadzono w latach 1616-17 według koncepcji niezrównanego mistrza Abrahama van den Blocke. Powstała wtedy elewacja z posągami starożytnych bohaterów (Scypion Afrykański, Temistokles, Kamillus, Juda Machabeusz), personifikacjami cnót (Siła, Sprawiedliwość) i zamykającą ten ideologiczny przekaz Fortuną.

Zazwyczaj turystyczne opracowania koncentrują się na opisanej wyżej fasadzie, pomijany jest temat tylnej elewacji. Niesłusznie, bo fasada widoczna od strony ul. Chlebnickiej jest arcydziełem późnogotyckiej architektury.

Odbudowa z wojennych zniszczeń trwała kilkadziesiąt lat. Budynek dość szybko podniesiono z ruin, jednak odtworzenie historycznej aranżacji wnętrz trwało znacznie dłużej.

Wnętrze Dworu Artusa

Piec kaflowy z poł. XVI wieku, uważany za najwyższy taki na świecie. Prawie 12 metrów wysokości czyni z niego zdumiewającą konstrukcję. Piec zyskał wyjątkowo kunsztowną stylizację, szczegółowy opis tego zabytku przedstawimy w osobnym artykule.

Cynowa lada piwna z 1592 r. – przy tym zabytkowym barze serwowano doskonałej jakości piwo. Ten najstarszy w Polsce bar piwny to historyczna gratka dla miłośników złocistego trunku.

Unikatowe zbroje turniejowe z XVI wieku, na zbrojach widoczne wgniecenia po uderzeniach rycerskich kopii.

Malowidła ścienne – zrekonstruowane metodami komputerowymi. To tak zwane simulacra z pracowni Krzysztofa Izdebskiego, mimo wykorzystania najnowszych technologii stanowiły nie lada wyzwanie. Ożywiły też szerszą dyskusję na temat kierunków działania w sztuce konserwacji zabytków. Najbardziej efektowne i okazałe simulacrum odtwarza zaginiony obraz „Sąd Ostateczny” autorstwa Antoniego Möllera.

Najstarsza w Polsce kolekcja modeli statków.

I wiele innych elementów i detali. Całość tworzy unikatową kompozycję, bez wątpienia to jedno z najpiękniejszych wnętrz w Gdańsku.

Obecnie w budynku działa Oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Z racji wyjątkowego wnętrza budynek pełni też funkcje reprezentacyjne, podejmowano tu wielu ważnych władców, polityków i artystów.