Postacie

Artur Schopenhauer (1788-1860)

InfoGdansk
7 marca, 2016
Zdjęcie: Artur Schopenhauer - jeden z najwybitniejszych filozofów XIX stulecia

Urodził się w Gdańsku w kamienicy przy ul. św. Ducha 47. Miejsce urodzin tego wybitnego filozofa upamiętnia trzyjęzyczna tablica. Do historii przeszedł jako jeden z najważniejszych filozofów XIX stulecia, uważany jest za twórcę pesymistycznego nurtu filozofii.

Artur Schopenhauer zrezygnował z kupieckiej kariery

Wychowywał się w rodzinie o wielkich możliwościach finansowych, do tego popularnej w ówczesnych kręgach towarzyskich. Ojciec Heinrich Floris był bogatym i poważanym kupcem, natomiast matka Johanna uchodziła za osobę o wybitnych zdolnościach intelektualnych i bardzo szerokich horyzontach. W 1793 roku rodzina Schopenhauerów wyjechała z Gdańska, Heinrich Floris nie widział przyszłości w opanowanym przez Prusy mieście, rodzina osiadła w Hamburgu.

Młodego Artura przygotowywano do kontynuacji kupieckich tradycji, życie napisało jednak zupełnie inny scenariusz. Po śmierci ojca (1805) wraz z matką przeniósł się do Weimaru. Tam zetknął się m.in. z Goethem, który młodego Schopenhauera zainteresował naukami filozoficznymi. Decydujące stały się studia w Getyndze (1809-1813), gdzie Schopenhauer  z uwagą zgłębiał dzieła Platona i Kanta.

Zobacz też – Czy depilacja laserowa jest dla mężczyzn?

W 1813 roku uzyskał tytuł doktora, uniwersytecką edukację poszerzył nauką w Jenie i Berlinie. Sporo podróżował po Europie, a w latach 1814-1818 opracował swoje najbardziej znane dzieło „Die Welt als Wille und Vorstellung”, wyłożył w nim podstawy opracowanego przez siebie systemu filozoficznego. Szczególnie podkreślał znaczenie woli człowieka jako siły sprawczej we wszechświecie. Był już na tyle znany w środowisku niemieckich filozofów, że zaproponowano mu stanowisko privatdozenta na uniwersytecie w Berlinie.

Tam zmierzył się z pasmem rozczarowań. W tym czasie popularnością cieszyły się filozoficzne poglądy Hegla, którym Schopenhauer się przeciwstawiał. W rezultacie jako wykładowca nie odniósł sukcesu, przez środowisko studencko-naukowe był wręcz bojkotowany. Gdzie uniwersytecka otwartość i ciekawość nowych idei, takie można postawić pytanie. Artur Schopenhauer ostatecznie zrezygnował z pracy w Berlinie, resztę życia spędził we Frankfurcie.

Dorobek Schopenhauera został doceniony dopiero u schyłku jego życia

W swoich filozoficznych dociekaniach i przekonaniach przeszedł ewolucję, początkowo był zwolennikiem idei Kanta, potem coraz bardziej się tym ideom sprzeciwiał. Jak wyżej wspomniano, za życia nie doczekał się uznania, jednak po śmierci doceniono znaczenie jego filozoficznych opracowań. Na ich podstawie rozwinięto dalsze ważne obszary filozofii: fenomenologię, psychoanalizę i egzystencjonalizm. Echa przekonań Artura Schopenhauera znaleźć można też w systemie opracowanym przez Fryderyka Nietzschego, muzycznej twórczości Richarda Wagnera, literaturze Lwa Tołstoja i wielu innych dziełach.

Zobacz też – Dlaczego warto skorzystać z pomocy wypożyczalni kostiumów w Gdańsku?

W Gdańsku patronuje zaskakująco skromnej ulicy w dzielnicy Oliwa, postać filozofa upamiętnia też wspomniana tablica z kamienicy przy ul. św. Ducha 47.  Z jego nazwiskiem jeździ wagon tramwajowy Pesa Swing nr 1016.