Motywem przewodnim wystawy jest nić, splatająca eksponaty związane z poskimi dążeniami niepodległościowymi. Splot tysięcy, potem milionów takich nitek doprowadził do odrodzenia polskiej państwowości w listopadzie 1918 roku.
Emocje zapisane w drobiazgach
Na wystawie przedmioty niepozorne i jakby takie codzienne, ale historie zapisane w tych sukniach, butach czy znoszonych kurtkach niezwykłe, emocjonalne i bardzo poruszające. Wśród eksponatów między innymi różaniec zesłańca syberyjskiego, chusteczka z grypsem wyszytym w więzieniu Gestapo, słomiane buty z niemieckiego obozu koncentracyjnego w Stutthofie czy też kufajka stoczniowca rannego w grudniu 1970 roku.
Emocjonalną przestrzeń wystawy zakreślają dwie suknie. Czarna noszona po upadku powstania styczniowego była znakiem żałoby i pożegnania z rozbudzonymi nadziejami niepodległościowymi. Manifestacja zaniepokoiła władze carskie i rosyjski generał Lewszyn wygrażał:
Żałoba i w ogólności wszelkie oznaki rewolucyjne w ubraniu używane w celu występnych manifestacji powinny być zdjęte. […] Kobiety bez różnicy stanu, powołania i wieku, które pokażą się […] w żałobnym ubraniu, będą zatrzymywane i dostawiane do Cyrkułu, skąd nie wcześniej będą uwalniane, aż zapłacą karę pieniężną w stosunku następującym. […] Pozwala się nosić ubranie żałobne tylko tym kobietom, które noszą takowe po śmierci ojca, matki lub męża, lecz z tym zastrzeżeniem, aby takie kobiety […] wyjednały na to bilety od oberpolicmajstra i nosiły takowe przy sobie.
Sitodrukowa suknia ślubna
Zupełnie inna historia wpisuje się w suknię białą. Uszyta z tkaniny sitodrukowej i przemycona do Polski została wykorzystana przy produkcji ulotek z zakazaną treścią. Na wystawie replika sukni z tkaniny sitodrukowej uszytej współcześnie przez Panią Marię Duffek-Bartoszewską według jej historycznego projektu.
Aranżacja wystawy ciekawa wizualnie, jako tło służą połacie żagli, a nić przechodzi w linę okrętową owiniętą na autentycznym polerze portowym. Takie morskie nawiązania nieprzypadkowe, bo morski Gdańsk zapisał się w historii jako miejsce sprzeciwu wobec dwóch zbrodniczych totalitaryzmów, odegrał też przewodnią rolę w polskich dążeniach do wolności.
W ramach wystawy organizowane są też kuratorskie oprowadzania, a w tym miejscu katalog do pobrania, format pdf.
Wystawa powstała przy dofinansowaniu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wystawa „Nić. Sploty wolności”;
Europejskie Centrum Solidarności, ogród zimowy;
Plac Solidarności 1, 80-863 Gdańsk;
Wystawa do 3 lutego 2019;