Opisywany zabytek znajduje się w północno-zachodnim narożniku Wzgórza Katedralnego i jest najstarszym fragmentem zachodniego ciągu fortyfikacji. Wieża powstała przed 1400 r., kilkadziesiąt lat później została dostosowana do funkcji mieszkalnych.
Od 1514 roku obronny obiekt należał do Mikołaja Kopernika, który pełnił funkcję kanonika warmińskiego, a w wolnym czasie prowadził naukowe rozważania i dociekania. Jego odważne jak na tamte czasy pasje zrewolucjonizowały postrzegania otaczającego nas świata.
Wieża Kopernika we Fromborku
Warto też przypomnieć, Mikołaj Kopernik odwiedzał również Gdańsk i kwaterował wtedy w kamienicy przy ulicy Mariackiej.
Opisywana wieża jest określana imieniem Kopernika od początku XVII wieku, gdy wreszcie zrozumiano przełomowe znaczenie prac warmińskiego kanonika.
W 1626 roku obiekt wraz z całym Wzgórzem Katedralnym został zdewastowany podczas najazdu szwedzkiego. Zrabowane wtedy księgi odegrały 400 lat później ważną rolę w identyfikacji doczesnych szczątków Mikołaja Kopernika, to temat na inne i fascynujące przy tym opowiadanie…
Po wspomnianych dewastacjach szwedzkich wieża została wyremontowana z inicjatywy kanonika Eustachego Nenchena, duchowni byli bowiem zobligowani do utrzymania wykorzystywanych wież we właściwym stanie. Pod koniec XVIII wieku nastały rozbiory Rzeczypospolitej, po sekularyzacji wieża została przekazana przez władze pruskie na rzecz braniewskiego Gimnazjum Hozjanum. Szkoła nie doceniła znaczenia tego zabytku, stąd plan rozbiórki Wieży Kopernika i sprzedaży pozyskanej cegły.
Po energicznych protestach kapituły warmińskiej rozbiórki zaniechano, a zabytkowa wieża wróciła pod opiekę diecezji.
Przez pewien czas drewniany ganek tej wieży błędnie identyfikowano z astronomicznym obserwatorium Mikołaja Kopernika. Uczony duchowny zbudował w pobliżu swojej kanonii ceglany podest (tzw. pavimentum), na którym rozstawiał niezbędne do badań instrumenty, badania prowadził więc kilkaset metrów dalej.
W 1912 roku w wieży powstało małe muzeum poświęcone postaci i dokonaniom Kopernika, niestety w trakcie adaptacji przepadło wiele detali średniowiecznego wystroju, zatem pamietających czasy wybitnego astronoma.
Po odbudowie ze zniszczeń ostatniej wojny zabytkowa wieża weszła w skład zespołu Muzeum Mikołaja Kopernika, w zabytkowym wnętrzu organizowane są wystawy czasowe.
Mikołaj Kopernik – warmiński kanonik i renesansowy uczony
Postać Mikołaja Kopernika doskonale wpisała się w epokę renesansowych poszukiwań i dociekań. Ten świetnie wykształcony duchowny poprzez stawianie odważnych pytań nadał nowy sens nienaruszalnemu wydawałoby się porządkowi świata, chociaż oczywiście na ugruntowanie i akceptację jego odkryć przyszło jeszcze długo poczekać.
Warmiński kanonik w swoich zainteresowaniach nie ograniczał się tylko do obserwacji nieba. Wiele uwagi poświęcił rozważaniom na temat natury pieniędzy, a sformułowane przez niego prawo o przewadze pieniądza gorszego nad lepszym stanowi fundament nowocześnie pojmowanej ekonomii.
Zobacz też – Jak przygotować się do wizyty u optometrysty? Przewodnik dla pacjentów
Podczas ostatniej wojny polsko-krzyżackiej energicznie przygotowywał Olsztyn do obrony, zatem niuanse wojennego rzemiosła też nie były duchownemu obce.
Postać Mikołaja Kopernika została we Fromborku na wiele sposobów upamiętniona. Tej niezwykłej postaci dotyczy działalność wspomnianego wyżej muzeum, w przestrzeni miejscowości zobaczyć też można dwa pomniki wybitnego uczonego.
U stóp Wzgórza Katedralnego znajduje się dostojny monument odsłonięty w 1973 roku, w 500 rocznicę urodzin wielkiego astronoma, a na rynku uwagę turystów przyciąga Ławeczka Mikołaja Kopernika, na której można usiąść obok zatopionego w rozważaniach uczonego.
Natomiast w Domu Kopernika można dobrze zjeść i przy okazji zaznajomić się z różnymi wizerunkami warmińskiego kanonika.
Zwiedzanie Wieży Kopernika
Poniżej bardzo ciekawa informacja z Muzeum Mikołaja Kopernika
Stało się! To już oficjalnie!
Po wielu latach, ponownie udostępniliśmy dla zwiedzających Wieżę Kopernika wraz z nową ekspozycją! 🥰
Naszą nową wystawę „Prywatny świat Mikołaja Kopernika” można oglądać na trzech poziomach Wieży. Ukazuje ona jak mogło wyglądać życie wielkiego astronoma na przełomie epoki średniowiecza i renesansu. Wnętrze wystawy wypełniliśmy oryginalnymi przedmiotami z czasów Kopernika oraz ich rekonstrukcjami i kopiami (o poszczególnych elementach napiszemy wkrótce).🙂
Na pierwszym poziomie znajduje się rekonstrukcja średniowiecznej kuchni, na drugim sypialni, a na trzecim (w gabinecie) przywita Państwa sam Mikołaj Kopernik, który lekko przygarbiony oddaje się swojej pracy.
Do samej Wieży można wejść dużymi dębowymi schodami, na ich drugiej kondygnacji czeka na Państwa cudowny widok na Zalew Wiślany – z perspektywy szczytu muru okalającego Wzgórze Katedralne.
Wieżę Kopernika można zwiedzać codziennie, w godzinach 9.30-12.30 i 13.00-17.00.
PS To nie ostatnie nasze słowo! W zanadrzu mamy jeszcze kilka niespodzianek związanych z Rokiem Mikołaja Kopernika.
