InfoGdańsk

Muzeum Gdańska zaprasza na spotkanie dotyczące najnowszej książki dr. Sylwii Bykowskiej poświęconej powojennej historii Gdańska i jego mieszkańców.

Promocja publikacji „Między migracją a integracją” odbędzie się we wtorek, 26 listopada, o godz. 17.00 w Domu Uphagena przy ul. Długiej 12. Wstęp wolny. Publikacja będzie dostępna w promocyjnej cenie 50 złotych.

Społeczeństwo Gdańska w latach 1945-1960 – promocja książki w Domu Uphagena

Rok 1945 przyniósł historyczny przełom w dziejach Gdańska. Zniszczone miasto stało się polskie, a niemieckich mieszkańców zastąpili osadnicy i przesiedleńcy z różnych stron kraju. Portowy ośrodek wabił możliwością awansu, nieosiągalną w dotychczasowym miejscu zamieszkania.

Wyrwani z rodzinnych stron migranci znacząco różnili się kulturą i dziedzictwem materialnym, jednak wraz z ludnością miejscową w ciągu kilkunastu lat stworzyli nową społeczność i tożsamość gdańską.

Autorka opisuje etapy powstawania tej społeczności w pierwszym powojennym piętnastoleciu: od upadku Wolnego Miasta Gdańska przez kierunki napływu i genealogię nowych mieszkańców aż po złożone procesy integracyjne.

Podczas wydarzenia będzie możliwość zakupu publikacji w promocyjnej cenie 50 złotych.

Dr Sylwia Bykowska – adiunkt w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN. Badaczka historii społecznej Gdańska i Pomorza w XX w., wśród jej zainteresowań badawczych znajdują się m.in.: dzieje miast Pomorza, pamięć historyczna, procesy społeczno-demograficzne na Ziemiach Zachodnich i Północnych, a także historia samorządu lokalnego. Autorka prac z dziejów powojennej Polski m.in. monografii poświęconej Rehabilitacji i weryfikacji narodowościowej w województwie gdańskim ludności polskiej po II wojnie światowej (2012); w tłumaczeniu angielskim: The Rehabilitation and Ethnic Vetting of the Polish Population in the Voivodship of Gdańsk after World War II (2020).

Nowi mieszkańcy miasta Gdańska

Powojenne czasy rzeczywiście przyniosły niemal całkowitą wymianę ludności Gdańska. Od lata 1945 roku systematycznie wysiedlano mieszkańców narodowości niemieckiej, w tych działaniach wykorzystywano między innymi baraki tak zwanego Narviku – podczas wojny wielkiego obozu dla robotników przymusowych.

Skąd przybywali nowi osadnicy narodowości polskiej? W powszechnym obiegu pokutuje przekonanie o kresowym pochodzeniu większości nowych mieszkańców, w rzeczywistości jednak przesiedleńcy z Wileńszczyzny i innych kresowych obszarów stanowili mniejszość wśród przybierającej fali osadniczej. Za to bardzo twórczą i kreatywną, o czym świadczy oddziałująca do dzisiaj spuścizna kresowej pomysłowości i energii – Teatr Miniatura, wybitny wkład w odbudowę zniszczonego miasta czy rozsiane po całym Gdańsku wysokiej klasy dzieła sztuki.
O kresowych przesiedleńcach przypomina ciekawy pomnik usytuowany w pobliżu Bastionu Żubr.

Zobacz więcej – Pomnik w hołdzie Kresowianom 

Wielu nowych mieszkańców miasta przyjechało z centralnie usytuowanych regionów Polski, pomimo wiadomych zniszczeń hasła rodzaju „polski Gdańsk”, „powrót nad morze” ożywiały wyobraźnię i rysowały perspektywę nowego, lepszego życia…
Wreszcie znaczny napływ nastąpił z najbliżej usytuowanego pomorskiego regionu, bo ludność kaszubska i kociewska też szukała w Gdańsku lepszych możliwości i warunków życia.

Z tych wielu osadniczych oczekiwań i nadziei zrodziła się nowa społeczność miasta. Łatwo oczywiście nie było, potrzebny był czas oraz mnóstwo podejmowanych inicjatyw i działań. To temat na bardzo długie i złożone opowiadanie i właśnie tej fascynującej tematyki – narodzin nowej społeczności gdańskiej – dotyczyć będzie książka dr. Sylwii Bykowskiej. Spotkanie autorskie już w najbliższy wtorek.