Pod koniec sierpnia w Helu ponownie zawitają rekonstruktorzy i pasjonaci historii z całego kraju. Zorganizowany z rozmachem zlot odbędzie się w związku z inscenizacją „D-Day Hel” – nawiązaniem do otwarcia „drugiego frontu” przez wojska alianckie w czerwcu 1944 roku.
Na helskich ulicach przedstawiane będą historyczne inscenizacje, batalistyczne pokazy oraz efektowne dioramy. W imprezie udział weźmie kilkuset rekonstruktorów wspieranych przez kilkadziesiąt pojazdów, w tym szczególnie ważny amerykański czołg „Sherman”.
Operacja D-Day 2025
Tegoroczna helska inscenizacja D-Day odbędzie się w dniach 25-30 sierpnia 2025 roku, zatem tradycyjnie w ostatni wakacyjny tydzień.
Przestrzeń Helu znakomicie do tej imprezy pasuje. Na krańcu półwyspu zachowało się wiele obiektów wojskowych i zabytków militarnej przeszłości. Również historia tego skrawka na każdym kroku przypomina o żołnierskim bohaterstwie i poświęceniu.
Osią imprezy będą zorganizowane z rozmachem widowiska batalistyczne. Dzięki zaangażowaniu profesjonalnych pirotechników efekty specjalne będą wyjątkowo widowiskowe.
Przez cały tydzień w helskiej przestrzeni odbywać się będą mini-inscenizacje oraz dioramy historyczne, w których łącznie udział weźmie ok. 400 rekonstruktorów i 200 wolontariuszy.
W trakcie imprezy pojawi się kilkuset pasjonatów odtwarzających działania wojsk walczących w czerwcu 1944 roku. Do tego wiele pojazdów z tego okresu z amerykańskim czołgiem Sherman na czele.
Rozpoczęcie roku szkolnego coraz bliżej. Impreza D-Day w Helu to żywa i zapadająca w pamięć lekcja historii.
D-Day w Helu – program imprezy
Przebieg imprezy i harmonogram wydarzeń został szczegółowo opisany na stronie organizatora:
https://d-dayhel.pl/
Program D-Day 2025 również poniżej:
PONIEDZIAŁEK 25.08.2025
12:00 – 14:00 – „Strefa żywej historii D-Day Hel” – ul. Kuracyjna
15:00 – Ceremonia podniesienia flag – oficjalne rozpoczęcie D-Day Hel 2025 – plaża na Cyplu Helskim
17:00 – Parada D-Day Hel – ul. Wiejska
20:00 – Kino D-Day Hel – scena przy Bulwarze Nadmorskim
WTOREK 26.08.2025
12:00 – 14:00 – „Strefa żywej historii D-Day Hel” – ul. Kuracyjna
15:00 – Prelekcja „Spotkanie z misiem Wojtkiem – żołnierzem 2 Korpusu”
17:00 – Warsztaty historyczne „Przebudzenie olbrzyma – przemysł motoryzacyjny Stanów Zjednoczonych w przededniu D-Day” – scena przy Bulwarze Nadmorskim
20:00 – „Korzenie D-Day – dwie plaże chwały” – pokaz VR – scena przy Bulwarze Nadmorskim
ŚRODA, 27.08.2025
12:00 – 14:00 – „Strefa żywej historii D-Day Hel” – ul. Kuracyjna
14:00 – Spektakl „Obrońcy Wału Atlantyckiego” – prezentacja pojazdów używanych przez wojska niemieckie na froncie zachodnim – dr Bartosz Gondek (Instytut Strat Wojennych) – Muzeum Obrony Wybrzeża, stanowisko B-3 „CAESAR”
17:00 – Parada D-Day Hel – ul. Wiejska
19:00 – Prelekcja „Operacja Overlord „Operacja Overlord – polscy piloci w walce o wolną Europę” – scena przy Bulwarze Nadmorskim
21:30 – Inscenizacja nocna „Półwysep ’39” – dr Bartosz Gondek i dr hab. Damian Markowski (Instytut Strat Wojennych) – Bulwar Nadmorski przed Muzeum Rybołówstwa
CZWARTEK, 28.08.2025
12:00 – 14:00 – „Strefa żywej historii D-Day Hel” – ul. Kuracyjna
14:00 – Spektakl „Od Monte Cassino do Wilhelmshaven” – prezentacja pojazdów Polskich Sił Zbrojnych zachodzie – dr Bartosz Gondek (Instytut Strat Wojennych) – Port Wojenny
16:00 – Prelekcja „Czym jest strata wojenna. Sposoby liczenia strat.” – dr Tomasz Luterek (Instytut Strat Wojennych) – scena przy Bulwarze Nadmorskim
17:00 – Prelekcja „Sowieci na Pomorzu. Wyzwolenie czy zniewolenie?” – dr Daniel Czerwiński (Instytut Strat Wojennych) – scena przy Bulwarze Nadmorskim
18:00 – Pokaz mody lat 40. – scena przy Bulwarze Nadmorskim
19:00 – Prelekcja „Operacja Albany i Boston – amerykańscy spadochroniarze w Normandii” – scena przy Bulwarze Nadmorskim
21:30 – Inscenizacja nocna „W mroku D-Day” – dr Daniel Czerwiński i dr hab. Damian Markowski (Instytut Strat Wojennych) – Bulwar Nadmorski przed Muzeum Rybołówstwa
PIĄTEK, 29.08.2025
12:00 – 14:00 – „Strefa żywej historii D-Day Hel” – ul. Kuracyjna
14:00 – Inscenizacja „Kocioł pod Falaise” – dr Bartosz Gondek i dr hab. Damian Markowski (Instytut Strat Wojennych) – dr Bartosz Gondek i dr hab Damian Markowski – Port Wojenny
16:00 – Prelekcja „Z Syberii pod Monte Cassino i z powrotem. „Andersowcy”. Zapomniana druga epopeja bohaterów 2 Korpusu.” – dr hab. Damian Markowski (Instytut Strat Wojennych) – scena przy Bulwarze Nadmorskim
17:00 – Prelekcja „Pamięć w Przedmiotach Zaklęta – rzecz o współczesnych stratach tożsamościowych” – dr Bartosz Gondek (Instytut Strat Wojennych)– scena przy Bulwarze Nadmorskim
18:00 – Parada D-Day Hel – ul. Wiejska
20:00 – Konkurs mody i fryzury lat 40. – scena przy Bulwarze Nadmorskim – prowadzący
SOBOTA, 30.08.2025
12:00 – 14:00 – „Strefa żywej historii D-Day Hel” – ul. Kuracyjna
14:00 – Inscenizacja główna „Lądowanie na plaży” – dr Bartosz Gondek i dr Daniel Czerwiński (Instytut Strat Wojennych) – plaża na Cyplu Helskim
15:30 – Ceremonia opuszczenia flag – oficjalne zakończenie D-Day Hel 2025 – plaża na Cyplu Helskim
18:00 – Parada D-Day Hel – ul. Wiejska
19:30 – Pokaz mody lat 40. – scena przy Bulwarze Nadmorskim
NIEDZIELA, 31.08.2025
14:00 – Msza święta polowa – ul. Kuracyjna
„Overlord” – największa operacja desantowa w historii
D-Day… Pod tym krótkim hasłem kryje się początek operacji „Overlord”, czyli zakrojonego na wielką skalę desantu wojsk alianckich na plaże francuskiej Normandii.
Operacja rozpoczęła się rankiem 6 czerwca 1944 roku i zaskoczyła dowództwo niemieckie, które między innymi pod wpływem Adolfa Hitlera oczekiwało desantu w najbardziej oczywistej lokalizacji w rejonie Calais. Życzeniowe myślenie zawiodło i tym razem, do czego w niemałym stopniu przyczyniła się zakrojona na niebywałą skalę aliancka kampania dezinformacyjna, dzięki której skutecznie ukryto prawdziwy cel wojsk desantowych.
W początkowym rzucie operacji „Overlord” udział wzięły wojska amerykańskie, brytyjskie i kanadyjskie. Siły desantowe wysadzone na plażach „Utah” i „Sword” nie napotkały poważniejszego oporu, wyjątkowo ciężkiej i krwawej przeprawy doświadczyli natomiast żołnierze amerykańscy desantujący się na plaży „Omaha”. Z silną obroną musieli się zmierzyć brytyjscy żołnierze na plaży „Gold” i kanadyjscy na piaskach odcinka „Juno”.
Po stronie niemieckiej zwlekano z energicznym wprowadzeniem odwodów pancernych i na koniec pamiętnego dnia sukces skomplikowanej operacji desantowej stał się faktem.
Spore rozczarowanie przyniosły kolejne tygodnie, bo przez przeszło miesiąc wojska alianckie nie potrafiły przełamać dobrze zorganizowanej obrony niemieckiej i na dobre utknęły wśród normandzkich pól i żywopłotów. Dopiero operacja „Cobra” z końca lipca 1944 roku przyniosła przełamanie frontu i wyjście na tyły wojsk niemieckich, rozegrana dwa tygodnie później bitwa pod Falaise oznaczała definitywną porażkę sił hitlerowskich we Francji. O tych między innymi wydarzeniach ciekawie opowiadała wystawa „Pancerne skrzydła” prezentowana w gdańskim Muzeum II Wojny Światowej.
Operacja „Overlord” na trwałe wpisała się w historię II wojny światowej, otwarcie drugiego frontu bez wątpienia przyśpieszyło upadek hitlerowskich Niemiec, może też ocaliło kilka krajów przed wkroczeniem Armii Czerwonej i związanym z takim rozwojem wydarzeń podporządkowaniem sowieckiej ideologii.
Ten ważny wątek wojennej historii mistrzowskim piórem opisał korespondent wojenny Cornelius Ryan (książka „Najdłuższy dzień”), a w filmie Stevena Spielberga „Szeregowiec Ryan” powstała chyba najbardziej sugestywna wizualizacja amerykańskiego ataku na umocnienia plaży „Omaha”.
Zatem D-Day niezmiennie trwa w historycznej pamięci i już kilkanaście razy był tematem wielkich rekonstrukcji historycznych organizowanych na helskich plażach i ulicach. Lokalizacja militarnego widowiska jest chyba najlepszą z możliwych, bo w helskiej przestrzeni krzyżuje się wiele wątków związanych z przebiegiem II wojny światowej, tutaj też powstała niemiecka bateria artyleryjska „Schleswig-Holstein”, określana niekiedy jako „helskie działa Navarony”.
W 2023 roku „D-Day Hel” odbędzie się w dniach 21-27 sierpnia. Na początku sierpnia będzie znany szczegółowy program tej imprezy i oczywiście zostanie opublikowany również na naszej stronie.
Organizatorami „D-Day Hel” są: Fundacja Zabytków Techniki Militarnej, Gmina Hel oraz współpracujące Grupy Rekonstrukcji Historycznej z całej Polski
