Muzea

Okręt podwodny ORP „Sokół” w Muzeum Marynarki Wojennej

InfoGdansk
2 lipca, 2025
Zdjęcie: Ostatni "rejs" ORP Sokół.

Muzeum Marynarki Wojennej przyciąga zwiedzających nietypową atrakcją turystyczną. Pod koniec marca 2025 roku do zwiedzania zostało udostępnione wnętrze okrętu podwodnego ORP „Sokół„.

Długa na prawie 50 metrów jednostka znajduje się przy Bulwarze Nadmorskim w pobliżu głównej muzealnej siedziby.

Okręt podwodny ORP „Sokół” w Gdyni

Okręt podwodny ORP „Sokół” intryguje więc turystów, którzy chętnie spacerują nadmorskim deptakiem. Wewnątrz kadłuba jest jeszcze ciekawiej. Gęsto upakowane instalacje i wyposażenie wiernie odtwarzają czasy eksploatacji tej jednostki. Opisywany okręt podwodny powstał w latach 60-tych ubiegłego stulecia, Zatem jako jednostka z kolejnej już generacji okrętów podwodnych, ale i tak zwraca uwagę ciasnota wnętrza i niełatwe warunki życia załogi.

Trasa zwiedzania prowadzi przez kolejne sekcje jednostki – pomieszczenia załogi, centrum dowodzenia i przedział maszynowy. Warto przystanąć przy peryskopie, przez który można dyskretnie zlustrować pobliską plażę i dalsze otoczenie. Zwiedzającym towarzyszy ciekawe udźwiękowienie związane z eksploatacją podwodnej jednostki.

Z uwagi na ograniczoną przestrzeń wewnątrz ORP „Sokół” może jednocześnie przebywać maksymalnie 10 osób. Bilety do nabycia w kasie Muzeum Marynarki Wojennej.

ORP „Sokół” – z Norwegii na wody Bałtyku

Opisywany okręt powstał w niemieckiej stoczni Rheinstahl-Nordseewerke na zamówienie Marynarki Wojennej Królestwa Norwegii. Okręt jako KNM „Stord” wszedł do służby w 1967 roku i pływał aż do początku XXI wieku.

Następnie zgodnie z międzynarodową umową jednostkę przejęła Polska Marynarka Wojenna. ORP „Sokół” wszedł do służby jako pierwszy okręt podwodny typu „Kobben”. Wkrótce potem polską flotę wojenną zasiliły kolejne jednostki tej klasy – „Bielik”, „Kondor” i „Sęp”. Natomiast ORP „Jastrząb” służył jako rezerwuar części zamiennych.

Jednostka weszła w skład Dywizjonu Okrętów Podwodnych i realizowała zadania w ramach NATO na Bałtyku oraz Morzu Północnym.
ORP „Sokół” służył w Polskiej Marynarce Wojennej 16 lat. W tym czasie jednostka przepłynęła prawie 26 tysięcy mil morskich i wykonała 174 zanurzenia.

Jak ORP „Sokół” trafił do muzeum?

Po definitywnym wycofaniu ze służby okręt został przejęty przez Muzeum Marynarki Wojennej. Początkowo planowano ekspozycję jednostki w pobliżu Akwarium w Gdyni, ale potem zmieniono wystawiennicze plany.

Po remoncie w PGZ Stoczni Wojennej kadłub został przeholowany do Nabrzeża Pomorskiego w samym sercu portowej Gdyni. Następnie na dwóch samojezdnych wózkach SPMT ORP „Sokół” ruszył w ostatni i wyjątkowo nietypowy rejs. Jednostka „przepłynęła” przez Skwer Kościuszki i aleję Topolową. Trasa o długości 800 metrów wymagała długich przygotowań i zachowania wielkich środków ostrożności. Ze względu na konieczność ochrony zieleni i infrastruktury transport kadłuba był wielkim wyzwaniem technicznym i logistycznym.

24 listopada 2023 r. ORP „Sokół” został posadowiony w docelowej lokalizacji. To jeden z niewielu muzealnych okrętów podwodnych na świecie.