InfoGdańsk

Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku zaprasza na niezwykłą podróż przez Wszechświat Józefa Chełmowskiego.

Ten wybitny artysta ludowy swoją twórczością obejmował całe spektrum otaczającego nas świata. Z jego dzieł płyną przemyślenia dotyczące istoty i sensu życia, natury człowieka i jego sprawczości. Na zwiedzających czeka więc niezwykła interpretacja współczesności i wielu ciekawych rozdziałów historii…

Józef Chełmowski z Brus

Wystawę można zobaczyć w Spichlerzu Opackim w Oliwie.

Józef Chelmowski urodził się kaszubskich Brusach i przez całe życie pozostał wierny tej niewielkiej, lecz jakże dla regionu ważnej miejscowości. Z tego też powodu jego twórczość silnie przenika kaszubska tradycja i kultura.

Józef Chełmowski rozpoczął przygodę ze sztuką jeszcze w szkole podstawowej, gdy z wielką wprawą rzeźbił kapliczki z kory sosnowej. Już wtedy zwracał uwagę wybitnymi zdolnościami manualnymi.
Jego pierwsze rzeźbiarskie prace kojarzyły się jeszcze z pamiątkarstwem, ale później artysta podążał własną drogą i coraz bardziej zanurzał się w niezmierzonym bogactwie sztuki ludowej.

W 1973 roku Józef Chełmowski rozpoczął współpracę z Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Jego twórczość wynikała ze znajomości w prawdziwego, przepełnionego pracą życia. Rzeźbiarz przez kilkadziesiąt lat prowadził gospodarstwo rolne, którego złożoność i wymagania dostarczyły wielu inspiracji i tematów.

Prace Józefa Chełmowskiego były prezentowane na około 100 wystawach zbiorowych i kilkunastu indywidualnych. Jego twórczość przyciągała gości z Polski, Niemiec i Skandynawii. Dorobek artysty stał się tematem kilkunastu filmów dokumentalnych, setek artykułów oraz wielu prac magisterskich.

Józef Chełmowski zmarł w 2013 roku. Pamięć o tej nietuzinkowej postaci trwa. W jego rodzinnym domu działa muzeum poświęcone jego twórczości i artystycznym poszukiwaniom.

Twórczość Józefa Chełmowskiego – wystawa w Oddziale Etnografii

Na wystawie w Oddziale Etnografii w Oliwie zobaczyć można dzieła, które dotyczą szerokich zainteresowań ludowego artysty.

Józef Chełmowski chętnie używał sentencji, które płynąc z jego życiowych doświadczeń ciekawie poszerzają formułę prezentowanych dzieł sztuki.
Na wystawie zobaczyć można postacie świętych, Adama i Ewy oraz Matki Bożej. Dwie rzeźby św. Maksymiliana Kolbego podkreślają wrażliwość artysty na tragedię wojny, której we wczesnej młodości również doświadczył.

O kaszubskich inspiracjach opowiada rzeźbiarska interpretacja „Życia i przygód Remusa”. Powieść Aleksandra Majkowskiego o tym tytule odegrała ważną rolę w budowie kaszubskiej tożsamości.

Artysta złożył tez rzeźbiarski hołd Teodorze i Izydorowi Gulgowskim, dzięki którym powstał działający do dzisiaj Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach.

Józef Chełmowski chętnie też komentował rozgrywające się wydarzenia polityczno-społeczne, stąd na wystawie przedstawienie tematyki „Solidarności” oraz katastrofy w elektrowni jądrowej w Czarnobylu.
Warto też zwrócić uwagę na obrazy, bo artysta przemawiał również z użyciem malarskiej ekspresji. Do przemyśleń zachęca obraz „Strzeż się fałszywych świateł”.

Zwiedzającym dyskretnie towarzyszy nastrojowa muzyka ludowa. Wystawa nie wiadomo jak i kiedy przenosi w przestrzeń życiowych przemyśleń i refleksji.

Wszechświat Józefa Chełmowskiego

Wystawa w Spichlerzu Opackim dotyczy więc wątków egzystencjonalnych i religijnie zabarwionej wizji świata. Główną oś ekspozycji stanowi artystycznie zarysowana relacja Boga z człowiekiem.

Wystawę otwiera wizja Kosmosu i następnie prowadzi w rozważania na temat kondycji człowieka, ukrytych w nim sił i sprawczości. Ciekawą część wystawy stanowią komentarze odbiorców sztuki Chełmowskiego, w tym osób, które znały artystę przez wiele lat.

Józef Chełmowski odszedł kilkanaście lat temu, ale wykreowany przez niego Wszechświat trwa i będzie trwać nadal.

Zobacz też – jozefchelmowski.pl

Pod powyższym adresem działa strona „Fundacji na rzecz ochrony i promocji twórczości kaszubskiego artysty ludowego – Józefa Chełmowskiego”. Fundacja prowadzi Brusach muzeum poświęcone twórczości tego niezwykłego artysty.