Pomnik w kształcie stylizowanego, ułamanego drzewa został odsłonięty w 2004 roku. Upamiętnia polskich harcerzy z okresu Wolnego Miasta Gdańska, zamordowanych podczas II wojny światowej. Pomnik ustawiono przy Skwerze im. Polskich Harcerzy w byłym Wolnym Mieście Gdańsku.
W monumencie zawarta inskrypcja:
W HOŁDZIE
HARCERZOM I HARCERKOM
POMORDOWANYM
W CZASIE II WOJNY ŚWIATOWEJ
TYM KTÓRZY WSKRZESZALI
Z RUIN NASZ GDAŃSK
INSTRUKTOROM
WYCHOWAWCOM POKOLEŃ
MŁODZIEŻY HARCERSKIEJ
KTÓRZY ODESZLI
NA WIECZNĄ WARTĘ
CZUWAJ!
MIASTO GDAŃSK
2003
Środowisko polskich harcerzy w przedwojennym Gdańsku działało prężnie i skutecznie, z tej przyczyny było bacznie obserwowane przez funkcjonariuszy nazistowskiego reżimu. Po wybuchu wojny wielu działaczy harcerskiego środowiska (m.in. Alfa Liczmańskiego) aresztowano i zamordowano.
Autorem pomnikowego założenia jest Marcin Plichta, absolwent gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. W uroczystości odsłonięcia monumentu wzięła udział Regina Liczmańska-Małek, córka wspomnianego komendanta Gdańskiej Chorągwi ZHP.
Wcześniej gdańskich harcerzy upamiętniał pomnik ustawiony przy Alei Zwycięstwa, monument odzyskał jednak pierwotne znaczenie i jest ponownie poświęcony burmistrzowi Gralathowi.
