Wystawa opowiada o dziejach i zasługach społeczności protestanckiej mieszkającej niegdyś w Gdyni i jej okolicach. Nieprzypadkowo wernisaż wystawy odbył się pod koniec 2017 roku, bo na ten czas przypadła pięćsetna rocznica wystąpienia Marcina Lutra.
Augustiański mnich zgorszony postępującą komercjalizacją sfery sakralnej zaproponował daleko idącą reformę Kościoła, jednak jego postulaty nie spotkały się z początku z zainteresowaniem wyższej hierarchii kościelnej. A potem było za późno, w reformacyjne działania wplotły się wątki polityczne i społeczne z niebezpiecznym dodatkiem religijnego radykalizmu. W rezultacie nastąpił trwały podział chrześcijaństwa i europejskiego kontynentu.
Parafia ewangelicka w Małym Kacku
Ludność kaszubska wytrwała przy wierze katolickiej, ale z upływem stuleci przybywało osadników protestanckiej konfesji. W Małym Kacku działała ewangelicka parafia, koloniści tego wyznania podejmowali też ciekawe zabiegi osadnicze w okolicy Góry Donas. Do tego doszła działalność gdyńskiego Domu Marynarza Szwedzkiego i tak powstał dorobek ciekawy i warty poznania.
Formułę wystawy poszerzają interesujące wykłady poświęcone reformacyjnej tematyce:
23.11.2017 — Kościół ewangelicko — augsburski — historia i teologia. Wykład ks. Marcina Rayssa
ks. Marcin Rayss, wikariusz parafii ewangelicko-augsburskiej w Sopocie, przybliży przyczyny i główne zasady Reformacji, różnice konfesyjne pomiędzy kościołem rzymskokatolickim a kościołem ewangelicko-augsburskim oraz przedstawi historie o współczesnym kościele luterańskim w Polsce.
07.12.2017 — Protestanci na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Wykład prof. dr hab. Tadeusz Stegnera.
Podczas wykładu obszernie omówione zostaną aspekty społeczne, kulturowe i historyczne dotyczące życia codziennego Protestantów na terenach współczesnej Polski – od czasów zaborów po epokę nowożytną.
11.01.2018 — Protestanci na Górze Donas. Wykład Jerzego Kąkola.
Podczas wykładu zaprezentowane zostaną historyczne oraz społeczne aspekty życia Protestantów u podnóża najwyższego wzniesienia na terenie współczesnej Gdyni. Góra Donas – Dohnasberg to miejsce, które jest milczącym świadkiem kolonizacji, rozwoju oraz upadku kultury Ewangelickiej na terenach miasta.
25.01.2018 — Polska Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdyni w latach 1931-1939. Wykład dra Jerzego Domasłowskiego.
W ciągu ośmiu lat w okresie międzywojennym kościół Ewangelicki znacząco rozwinął się na terenie kraju oraz Pomorza. Wszystko dzięki postaci ks. seniora Gustawa Manitiusa z Poznania, który doprowadził do powstania Polskiego Zboru Ewangelicko-Augsburskiego w Gdyni (zwanego też Polskim Zborem Ewangelickim). Pierwsze nabożeństwo odprawił ks. Manitius w sali Szkoły Handlu Morskiego i Techniki Portowej przy ul. Morskiej. Jak splatają się losy Parafii w kontekście dwudziestolecia międzywojennego i stosunków społecznych w ówczesnej Polsce?
08.02.2018 — Kobieta i reformacja w kontekście europejskim. Wykład dr Małgorzaty Grzywacz.
Podczas wykładu przybliżone zostaną realia społeczne, historyczne oraz normy kulturowe odnoszące się do kobiet w środowiskach związanych z Reformacją. Jaka była rola kobiety w pierwszych społecznościach protestanckich? Kim były? Przybliżone zostaną sylwetki słynnych ewangeliczek takich jak Katharina von Bora, była zakonnica, z którą Marcin Luter wziął ślub czy Katharina Schutz Zell, autorka księgi psalmów.
22.02.2018 — Sztuka i reformacja. Wykład dra Jacka Friedricha.
Kościoły luterańskie odrzucają kult obrazów religijnych, ale podkreślają ich funkcje religijno-pedagogiczne, o ile nie są sprzeczne z Pismem Świętym. Dla Marcina Lutra obrazy były przydatnym instrumentem w zwiastowaniu Ewangelii. Nie wolno ich było nakazywać, ani zakazywać. Jaka była rola sztuki dla pierwszych ewangelików i jakie historie stoją za najsłynniejszymi dziełami doby reformacji?
Wystawa prezentowana jest od 10.11.2017 do 25.02.2018
Miejsce: Muzeum Miasta Gdyni, ul. Zawiszy Czarnego 1
KURATORZY: dr Andrzej Hoja, dr Magdalena Sacha, dr Jacek Friedrich
