Przyroda

Śmiała Wisła

InfoGdansk
1 lutego, 2017
Zdjęcie: Śmiała Wisła i zabytkowa kamienna grobla

To stosunkowo krótkie wiślane ramię ujściowe (2,5 km), ale okoliczności jego powstania wyjątkowo ciekawe.

Pod koniec zimy 1840 roku wody wiślane stanęły, ich spływ uniemożliwiał wielki zator lodowy na wysokości wsi Górka. W nocy z 31 stycznia na 1 lutego sytuacja się wyjaśniła – spiętrzone wody przelały się przez wąską mierzeję i przez środek wspomnianej wioski utorowały sobie nową drogę ku morzu. W spienionym żywiole nikt nie postradał życia, co było swego rodzaju cudem. Wieść o przełomie z wielką radością przyjęto w Gdańsku, miasto uniknęło katastrofy, a dobrze pamiętano ogromne powodziowe straty z 1829 roku.

Nazwę „Śmiała Wisła” zaproponował Wincenty Pol

Dwa lata później (1842) okolicę zwiedzał Wincenty Pol (wybitny geograf i podróżnik) i to on ujęty dramatyzmem historii zaproponował określenie „Śmiała Wisła”, które szybko przyjęło się w polskich opracowaniach. Ludność niemieckojęzyczna używała nazwy „Weichseldurchbruch”, co oznacza 'Przełom Wisły”.

Ujście okazało się być trwałe i istotnie odciążyło główny nurt końcowego odcinka najdłuższej polskiej rzeki.
Podobna sytuacja rozegrała się nieco wcześniej (1829) w przestrzeni Brzeźna, podczas wielkiej powodzi Wisła też utworzyła nowe ramię, które jednak po krótkim czasie zanikło.

Zobacz też – Usuwanie szkód po pożarze. Jak skutecznie wyczyścić ściany po pożarze?

Przy prawym (wschodnim) brzegu Śmiałej Wisły funkcjonuje rezerwat 'Ptasi Raj”, to obszar o wielkim znaczeniu przyrodniczym. Walory tego miejsca już na początku XX wieku dostrzegł Hugo Conwentz, związany z Gdańskiem światowy prekursor nowocześnie pojmowanej ochrony przyrody.